2 Réyes 23 - Biblia en Guaraní - ?anderuete ?e’? Por? 2015

1Upémaramo tetã ruvicha ohenói opaite Judaygua ha Jerusalén karai ancianokuérape,

2tetã ruvicha rogayguápe, umi pa’i ha profetakuérape, ha opaite tetãygua michĩvéva ha tuichavévape, oho hag̃ua Ñanderuete rogaguasúpe ojapysakapa hag̃ua pe kuatiañe’ẽ he’íva rehe ha ojejohumava’ekue Ñanderuete rógape.

3Ha tetã ruvicha oñembo’y Ñanderuete rogaguasu renondépe umi horconguasu oĩháme ha oñembopy’apeteĩ Ñanderuete ndive ha he’i oguatataha Ñanderuete rapére ha ojapotaha opaite Ñanderuete ñe’ẽ ha hembiapoukapykuéra ipy’aite ha hi’ánga mbytete guive. Ha opaite tetãyguakuéra ome’ẽ avei iñe’ẽ ojapopataha Ñanderuete rembipota.

Oñemyatyrõmba hekoitépe

4Upéramo tetã ruvicha he’i pa’iguasu Hilcíaspe, pa’ikuérape ha okẽ rerekuakuérape, oguenohẽmba hag̃ua Ñanderuete rógagui umi tembiporu ojejapova’ekue Baálpe g̃uarã, Aserápe g̃uarã ha ára pegua mbyjaitápe g̃uarã; ha ohapyukapa Jerusalén rokápe, Cedron vállepe, ha itanimbukue oguerahauka Bet-élpe.

5Josías omosẽ avei umi jára ra’ãnga pa’ikuérape, Juda retã ruvichakuéra omoĩva’ekue ohapy hag̃ua mba’e ryakuã porã umi yvy yvateha rupi, Juda tavakuérape ha Jerusalén ypy rupi; ha oipe’auka avei umi pa’i ohapyva’ekue mba’e ryakuã porã Baalpe g̃uarã, kuarahy, jasy ha mbyjakuéra ára peguápe g̃uarã.

6Oguenohẽuka avei Asera ra’ãnga Ñanderuete rogaguasúgui ohapy hag̃ua Jerusalen rokápe, Cedron vállepe, ha ojapo ichugui yvy timbo, ha pe yvytimbo oity hikuái tetãygua tyvykuéra ári.

7Oitypa avei umi koty oikohápe umi kuimba’e ha kuña heko vaíva ha oñeme’ẽva hetãyguakuérape, oúva omomba’eguasu hag̃ua ijára gua’úpe Ñanderuete rogaguasúpe; upépe umi kuña oipyaha avei umi ahoja Aserápe g̃uarã.

8Ha oguerukapa avei umi pa’i oĩva Juda tavakuéra rupi, ha omongy’a umi yvy yvate ojehapy hague mba’e ryakuã porã Geba guive Beerséba peve; ha oitypa avei umi kuave’ẽmby renda oñemohendava’ekue Jerusalén tápia rokẽme, Josue rokẽme, pe táva sãmbyhyhára oikohápe, ijasu gotýo.

9Ha umi pa’i oikuave’ẽva’ekue umi yvy yvate rupi ndojupíri Ñanderuete kuave’ẽmby rendápe Jerusalénpe, ha’ekuéra ho’ukuaa katu pe pa’i rembi’u hogayguakuéra ndive.

10Josías omongy’a avei pe yvy Israelguakuéra oikuave’ẽva’ekue ita’ýra ha itajýrape Molócpe g̃uarã, ha pe yvy péva oĩ Tófetpe, Hinom ra’ykuéra vállepe.

11Oipe’auka avei umi kavajukuéra Juda retã ruvichakuéra ogueruva’ekue Ñanderuete róga rokẽme Hinom vállepe ombotuicha hag̃ua pe kuarahýpe ha oñemohendava’ekue Natanmélec kotýpe, ha’eva’ekue mba’erepy rerekua, ha ohapy tatápe umi kuarahy carrokuéra.

12Tetã ruvicha oitypa avei umi kuave’ẽmby renda oĩva Acaz róga apére, umi Juda retã ruvicha ojapova’ekue, ha ohapy avei umi kuave’ẽmby renda Manases ojapova’ekue Ñanderuete rogaguasu korapy mokõivévape; ha upégui omombo itanimbukue Cedron yakãme (arróyope).

13Upépe ha’e ombyai avei umi yvy yvate oĩva Jerusalen rovái, ñande po akatúa gotýo, pe olívo cérrope; upépe Salomón, Israel retã ruvichakue, omopu’ãva’ekue Astoret ra’ãnga ahẽvape, Sidongua mba’éva; Quemos ra’ãnga ahẽvape, Moab mba’éva; ha Milcom ra’ãnga ahẽvape g̃uarã, Amon ñemoñare mba’éva, ko’ãva Josías ohundipa avei.

14Ojokapa umi jára ra’ãga, ha oitypa Asera ra’ãngakuéra, ha omyenyhẽ hendaguépe tetãyguakuéra kanguekuégui.

15Ojokapa avei kuave’ẽmby renda oĩva Betélpe, ha pe yvy yvate Jeroboam, Nebat ra’y, ojapova’ekue. Jeroboam omoangaipava’ekue Israelguakuérape pe yvy yvate pévape. Umía Josías ohundipa ha ohapy umi Asera ra’ãnga.

16Ha Josías ohechávo umi omanova’ekue oñeñotỹ hague pe cérrope, oguenohẽuka umi kanguekue oĩva ipype ha ohapy umi kuave’ẽmby renda ári omongy’a hag̃ua, ha Ñanderuete he’i haguéicha iproféta rupi upéicha ojehu avei opaite ambue mba’e (ojeprofetizamava’ekue).

17Upéi Josías he’i: Ha mba’eichagua tyvýpa amóva. Ha umi tavaygua he’i ichupe: Kóva ningo Ñanderuete rembiguái tyvy ouva’ekue Judágui, ha oprofetizamava’ekue ko’ã mba’e nde rejapotaha ko’ág̃a Betel kuave’ẽmby renda rehe.

18Upérõ Josías he’i: Peheja, aníke avave omongu’étei ikanguekue, ha péicha rupi ndojepokói ikanguekue rehe, ha ndojepokói avei umi ambue proféta kanguekue rehe ojegueruva’ekue Samáriagui.

19Opaite umi óga ñemomba’eguasuhápe ambue járape ha oĩva umi yvy yvateha rupi Samária retãme ha Israel retã ruvichakuéra ojapova’ekue ombopochy Ñanderuetépe, umía Josías ombyaipa ha ojapo hesekuéra ojapo haguéicha Betélpe.

20Ojukauka umi pa’ikuérape oĩva’ekue upépe ko’ã kuave’ẽmby renda ári, ha ohapy hi’ári tetãyguakuéra kanguekue, ha upéi oho jevy Jerusalénpe.

Josías omboarete páscua

21Upéramo tetã ruvicha Josías he’i opaite tetãyguápe: Pemboarete pe páscua Ñanderuete, Ñandejárape g̃uarã, ojehai háicha ikuatiañe’ẽme.

22Peichagua páscua arete noñemboaretevéi umi mbojovakehára oisãmbyhyha ára guive Israélpe, ha noñemboaretevéi avei Israel ha Juda retã ruvichakuéra árape.

23Josías ombotývo 18 áño tetã ruvicha ramo, oñemboarete jevy pe páscua oñemomba’eguasu hag̃ua Ñanderuetépe Jerusalénpe.

Ñanderuete pochy ndopíri Judayguakuéra ndive

24Upéicha Josías ohundi avei umi paje apohárape, umi oha’yvõvape, umi jára ra’ãnga ojejohúva guive Juda retãme ha Jerusalen távape, ojejapo hag̃ua hekópe umi tembiapoukapy ojehaíva pe kuatiañe’ẽme pa’i Hilcías ojohuva’ekue Ñanderuete rogaguasúpe.

25Ndaipóri ambue tetã ruvicha Josías mboyve ojevy porãva’ekue Ñanderuete rapépe ha ohayhúva ichupe ipy’aite ha hi’angaite guive, ha imbaretekue reheve, he’i háicha Moises kuatiañe’ẽme. Ha ha’e rire ndoúi yvy apére avave ombojojáva ichupe.

26Upeichavéramo jepe, Ñanderuete pochy ndopíri, ipochyeterei Juda rehe Manases rembiapo vai ojapova’ekue rehe, ohekávo ombopochy hag̃ua Ñanderuetépe.

27Upévare Ñanderuete he’i: Amboyke avei Judápe che renondégui, amboyke haguéicha Israélpe, ajeíta che rogaguasúgui Che ha’emava’ekue rehe: Che réra oĩva’erãha upépe; Jerusalen, pe táva aiporavova’ekuégui apoíta, ha avei che rógagui Che ha’e ramojepe: Che réra oĩtaha ipype.

Josías ñemano

28Ambue Josías rembiapokue, ha opaite mba’e ojapova’ekue, ojehaipa umi Juda retã ruvichakuéra rembiapokue kuatiañe’ẽme.

29Umi ára umívape faraon Néco, Egípto retã ruvicha, ojupi ojeity hag̃ua Asíria retã ruvicha Éufrates ysyry rembe’ýpe, ha Josías osẽ ojeity hag̃ua Néco rehe; ha kóva ohechávo ichupe, ojuka ichupe Megídope.

30Ha hembiguaikuéra omoĩ hetekue peteĩ cárrope, ha ogueru he’õngue Megídogui Jerusalénpe, ha oñotỹ ichupe hikuái iñeñotỹha rendápe. Upémaramo tetãyguakuéra oiporavo Josías ra’y, Joacázpe, ha omona acéite hese ha omoĩ ichupe Juda retã ruvicha ramo itúva rendaguépe.

31Joacaz oguerekókuri 23 áño oñepyrũvo oisãmbyhy, ha oisãmbyhy mbohapy jasy Jerusalénpe. Isy réra Hamutal, Jeremías rajy, peteĩ Libnaygua.

32Ha Joacaz ojapo opaite mba’e ivaíva Ñanderuete resa renondépe, ijypykuéra ojapo haguéicha.

33Ha faraon Néco ojapyhy ichupe ha oheja ichupe jepokuapýpe Riblápe, Hamat retãme, ani hag̃ua ou oisãmbyhy jevy Jerusalénpe; ha Judayguakuéra ome’ẽva’erã ichupe 3.350 kílo pláta, ha 33,5 kílo óro meme áñope, impuésto ramo.

34Upéramo faraon Néco omoĩ Juda retã ruvicha ramo Eliaquim, Josías ra’ýpe, itúva Josías rendaguépe, ha ombohéra ichupe Joacim; ha Joacázpe ojegueraha Egíptope, ha upépe omano.

35Ha Joacim ome’ẽ faraónpe pe pláta ha pe óro oipe’ava’ekue hetãyguakuéragui, peteĩteĩvagui, oguerekóva guive peteĩ lóte, ome’ẽva’erã icontribuicion.

Joacim oisãmbyhy

36Joacim oguerekókuri 25 áño oñepyrũvo oisãmbyhy Judápe ha 11 áño oisãmbyhy Jerusalénpe. Isy réra Zebida, Pedaías rajy, peteĩ Rumaygua.

37Ha ojapo ivaíva Ñanderuete resa renondépe, opaite mba’e ijypykuéra ojapo haguéicha avei.