2 Réyes 18 - Biblia en Guaraní - ?anderuete ?e’? Por? 2015

Ezequías oisãmbyhy

1Oséas, Ela ra’y, ombotývo mbohapy áño Israel retã ruvicha ramo; Ezequías, Acaz ra’y, oñepyrũ oisãmbyhy Juda retãme.

2Ezequías oñepyrũvo oisãmbyhy oguereko 25 áño, ha oisãmbyhy Jerusalénpe 29 áño. Isy réra Abi, Zacarías rajy.

3Ojapo iporãva Ñanderuete resa renondépe opaite mba’épe, itúva ypykue David ojapo haguéicha.

4Ha’e oipe’a pe ñemomba’eguasu yvy yvatépe, ojokapa umi ita ra’ãnga, oikytĩ umi Asera yvyra ra’ãnga ha omongu’ipa pe mbói bronceguiguáva Moises ojapova’ekue, Israel ñemoñarenguéra oikuave’ẽgui ichupe g̃uarã mba’e ryakuã porã, ha ombohéra Nehustan.

5Ezequías ojerovia porãite Ñanderuete rehe. Ha’e mboyve ha ha’e rire ndaiporivéi ambue ha’eichagua opaite Juda retã ruvichakuéra apytépe.

6Oiko hekoitépe Ñanderuete rembiapoukapýpe, Ñanderuete ome’ẽva’ekue Moises rupi.

7Ñanderuete oĩgui hendive opaite hembiapo osẽ porã ichupe g̃uarã. Ha’e opu’ã Asíria retã ruvicha rehe, ha ndoikovéi hembiguái ramo.

8Ombopoguy avei Filisteayguakuérape Gáza rembe’y peve, hóga yvate (tórre) oñema’ẽha guive itáva tápia jere peve.

Samária ho’a

9Ezequías oikóma ramo irundy áño Juda retã ruvicha ramo; ha Oséas, Ela ra’y, oiko ramo 7 áño, Israel retã ruvicha ramo, Salmanasar, Asíria retã ruvicha, ou ojeity hag̃ua Samária ári ha omongorapa pe táva pévape.

10Mbohapy áño haguépe omoĩ ipoguýpe, Ezequías oisãmbyhývo 6 áño; ha Oséas, Israel retã ruvicha, oisãmbyhývo 9 áño, Samária ho’a Salmanasar pópe.

11Ha Asíria retã ruvicha ogueraha Israelguakuérape jepokuapýpe Asíriape ha omohenda ichupekuéra Haláh-pe, opytáva Habórpe, Gozan ysyry rembe’ýpe, ha Média tavakuéra rupi.

12Israelguakuéra nohendúi Ijára ñe’ẽ, ha opyrũ iñe’ẽme’ẽ rehe, ha opaite ñe’ẽ Moises, Ñanderuete rembiguái, he’imava’ekue rehe; naiñe’ẽrenduséi ha ndojaposéi voi hikuái ningo Ñanderuete he’íva guive.

Senaquerib ondyry Juda retã rehe

13Ezequías ombotývo 14 áño Juda retã ruvicha ramo, ou Senaquerib, Asíria retã ruvicha, ondyry hag̃ua opaite Juda távare oñemongorava’ekue tápia yvate reheve, ha omoĩmba ipoguýpe.

14Upémaramo Ezequías, Juda retã ruvicha, he’iuka Asíria retã ruvichápe oĩvahína Laquíspe: Che añemoangaipa, eñemboykéna chehegui ha che apagáta ndéve reipotáva guive. Ha Asíria retã ruvicha omoĩ Ezequías retã ruvicha ári 10.050 kílo pláta, ha 1005 kílo óro ome’ẽva’erã ichupe.

15Ha Ezequías ome’ẽmba pe pláta oĩva Ñanderuete rógape ha tetã ruvicha rógape.

16Ezequías oipe’a avei pe óro oĩva Ñanderuete róga rokẽ rehe, ha umi óro oñu’ãva umi horconguasu, pe tetã ruvicha Ezequías voi omoĩukava’ekue, ha ome’ẽmba Asíria retã ruvichápe.

17Upéicharamo jepe Asíria retã ruvicha omondo mbohapy mburuvichaguasu ojeity hag̃ua Ezequías ári peteĩ soldádo aty ndetuichaitéva reheve. Laquis guive ou hikuái Jerusalén peve. Ha og̃uahẽ rire, ou opyta pe y oñembohapeva’ekue pe yenda yvatéo rembe’ýpe, pe tape ohóva ao joheiha ypýpe.

18Upéi ohenói tetã ruvichápe, ha osẽ hendapekuéra Eliaquim, Hilcías ra’y, mba’erepy ñangarekohára, ha Sebna kuatiahaihára, ha Joa, Asaf ra’y, pe tetã ruvicha rembijokuaikuéra ruvicha.

19Ha Rabsaces he’i ichupekuéra, peje Ezequíaspe: Péicha he’i Asíria retã ruvichaguasuete: Mba’e jerovia rehe piko rejekóta.

20Reimo’ã piko nde jurúpe oĩ pu’aka. Mavarehépa rejeroviara’e, reñemoĩ hag̃ua cherehe.

21Eikuaa porãke rejerovia reiha peteĩ yvyra po’imi takuapi jekapyre rehe, péva ningo Egípto, oimeraẽva ojejokóva hese oñehundi, takuapi ndekutúta nde po pytépe. Péicha voi ojapo faraon, Egípto retã ruvicha, opaite hese ojeroviáva guive.

22Ha ere ramo chéve: Ore rojerovia ore Jára, ore Ruete rehe. Ndaha’éi piko Ezequías voi oipe’ava’ekue ichugui ikuave’ẽmby renda umi yvy yvatehágui, ha he’i Juda ha Jerusalenguápe: Pe kuave’ẽmby renda oĩva Jerusalénente pemomba’eguasuva’erã.

23Ko’ág̃a che ajerure ndéve, ejepy’amongeta porã, che jára, pe Asíria retã ruvicha, ome’ẽta ramojepe ndéve 2.000 kavaju nde piko rejohúne umi kuimba’e remoĩva’erãva hi’ári.

24Nde ningo ndikatumo’ãi rembopoguy che jára rembiguaikuéra michĩvévape, rejerovia ramo jepe Egípto ñorãirõ cárro ha kavaju ariguaita rehe.

25Che piko aju mba’e ko’ág̃a ko’ápe Jahve oipota’ỹre, rohundi hag̃ua, Ha’e voi he’íkuri chéve: Ejupi ha ehundi ko tetã kóvape.

26Upéramo Eliaquim, Hilcías ra’y, Sebna ha Joa he’i Rabsacéspe: Rojerure ndéve, eñe’ẽmína ne rembiguaikuérape Aramgua ñe’ẽme, pévape roñe’ẽkuaáre avei, ani reñe’ẽtei oréve Juda ñe’ẽme umi tetãygua apysápe, oĩva tápia yvate ári.

27Ha Rabsaces he’i ichupekuéra: Chembou piko che jára ha’e hag̃uánte ko’ã mba’e ndéve ha nde járape, ha’eva’erã uvei umi kuimba’épe oĩva tápia yvate ári, ha’ekuéra ho’úta avei penendive pende repoti ha pende ty.

28Upéramo Rabsaces oñembo’y ha sapukaipópe he’i Juda ñe’ẽme: Pehendu porãke, Asíria retã ruvichaguasu ñe’ẽ;

29péicha Asíria retã ruvicha he’i: Anítei Ezequías penembotavy, ha’e ndaikatumo’ãi peneguenohẽ che pógui.

30Ha aníke Ezequías penembojeroviasétei Jahve rehe, he’ívo: Añetehápe Ñanderuete ñanepytyvõta, ha ko táva kóva ndo’amo’ãi Asíria retã ruvicha pópe.

31Ani pejapysaka Ezequías ñe’ẽ rehe, péicha he’ígui Asíria retã ruvicha: Peike hendive jekupytýpe, ha pesẽ che rendápe, ha peteĩteĩ pe’úta pende parral ha higo’a, ha peteĩteĩ pey’úta pende ykuateégui,

32che aju jevy peve pogueraha hag̃ua peteĩ yvýpe ojoguáva pende yvýpe, oĩháme víno ha eíra; ha upépe peikovéta ha napemanomo’ãi. Ani pehendútei Ezequíaspe, penembotavy he’ívo peẽme: Ñanderuete ñane pytyvõhára.

33Oĩ piko ra’e umi tetã jára osalvamava’ekue hetãme Asíria retã ruvicha pógui.

34Mamo piko oime Hamat ha Harfat jarakuéra. Mamo piko oime Sefarvaim, Hena ha Iva jarakuéra. Ikatúpa ãva osalvára’e Samáriape che pógui.

35Mba’éichagua jára piko tetã jarakuéra apytégui osalvára’e hetãme che pógui, upéicha avei Jahve, pende Ruete, ndaipu’akamo’ãi cherehe ha ndosalvamo’ãi Jerusalénpe che pógui.

36Ha tetãyguakuéra okirirĩnte, nombohováiri ichupe, tetã ruvicha he’ígui ichupekuéra ani pembohovái ichupe.

37Upéramo Eliaquim, Hilcías ra’y, mba’erepy ñangarekohára; Sebna, pe kuatia haihára; ha Joa, Asaf ra’y, ou Ezequías rendápe, ijaokuéra ñemondoropapyre reheve, ha omombe’u ichupe opaite Rabsaces ñe’ẽ.