Deuteronómio 32 - Biblia en Guaraní - ?anderuete ?e’? Por? 2015

1Pejapysakákena yvagakuéra pe añe’ẽtava rehe; ha pe yvy tuichakue tohendu che juru he’íva guive.

2Totyky amáicha che rekombo’e, tokukúi ysapýicha che ñe’ẽ, ku amarayvi ho’a háicha kapi’ipe ári ha Ñanderuete omondyky háicha ñemitỹnguéra ári.

3Amyasãise Ñanderuete réra, pemomba’eguasu ichupe.

4Ha’e ningo pe Itaguasu (Salvador), hembiapo iporãiterei, mayma hapekuéra hekoite peguáva; Ñanderuete ndive oĩ añetegua meme ha ipype noĩri mba’eveichagua aña reko, Ha’e heko porã ha ombojovake hekoitépe.

5Hetã Israel katu oñemoĩ hese ha oñemongy’apa, iñemoñarenguéra oñemohembiapo vaipa.

6Péicha piko pemyengovia Ñanderuete rembiapo porã, peẽ tetãygua tarova ha itavýva. Ha’e piko ndaha’éi pende Ru, pende Apohare. Ha’e voi ningo pendeapo ha penemohenda,

7penemandu’áke umi ára ymaguare rehe, ha pema’ẽ porãke pende ypykuéra ohasava’ekue rehe; peporandu pende rukuérape, ha’ekuéra omyesakãta peẽme, peporandu pende karai ancianokuérape, ha’ekuéra omombe’upáta peẽme.

8Pe Ijyvatetéva omohenda ramoguare tetãnguérape ijyvýre, omboja’óvo tetãnguéra ojuehegui, ome’ẽ avei Israel ñemoñarenguérape ijyvy ha peteĩteĩvape iloterã.

9Israel Ñanderuete mba’e, Jakóbo rembieja opyta ichupe g̃uarã.

10Ojohu ichupe desiértope, pe yvy ojeiko’ỹháme, yvy perõme, mymba saite oguahuhápe; ogueru ichupe, omongaru ichupe, ohekombo’e ichupe ha oñangareko porã hese hesara’ỹicha.

11Ku ñapykani (ojoguáva taguato guasuetépe) ojere háicha haity ha ita’yrakuéra rehe, oipysóvo ipepokuéra ojapyhy hag̃ua ichupekuéra ani hag̃ua ho’a, ha ho’a ramojepe ogueraha jevy ipepo ári,

12upeichaite Ñanderuete voínte oñangarekoha Israélpe ha hendive ndaipóri ambue jára.

13Ombohasa ichupekuéra cérro ári, ho’u yva, ha oipyteuka ichupekuéra itaguasu pegua eíra ha acéite itaty hatãitégui,

14ome’ẽ ichupekuéra vaka kamby kyrakue, ovecha kamby, ovecha ra’yrusu kyra, ovecha mácho Basan peguare, kavara machokuéra, trígo iporãvéva, ha parral rykue hoy’u hag̃ua.

15Ha Jesurun (Israel) ikyra rire oñemoĩ hese, opyvoi ha opoi Ñanderuete ijapoharégui, ha ndojapói mba’eve ramo Ijitaguasúpe (Isalvadórpe).

16Israel ombopochy ichupe umi ambue jarakuéra rupi; omoñeko’õi ichupe heko ñaña rupi.

17Ha’ekuéra oikuave’ẽ tymba rekove añanguérape, ndaha’éi Ñanderuetépe; oikuave’ẽ uvei umi jára ndoikuaaiva’ekuépe, umi jára pyahúpe ag̃uígui oúva, ituvakuéra nomomba’eguasuiva’ekuépe.

18Pe Itaguasu (Salvador), nde apoharégui nderesarái; ha emboyke Ñanderuete, nemoingova’ekuépe.

19Ha Ñanderuete ohechávo ko’ã mba’e, ipochy ita’ýra ha itajyrakuéra ndive, omboyke haguére ichupe.

20Ha Ñanderuete he’i: Añomíta che rova ichuguikuéra, ahecháta mba’eichaitépa hekove opa; ha’ekuéra ningo ñemoñare iñañáva, ita’yrakuéra opia teko porãgui.

21Ha’ekuéra chembopochy ijára gua’u rupi; chemoñeko’õi ijára gua’u ra’ãngakuéra rupi: Upévare Che avei ambopochýta ichupekuéra ambue tetã rupi, ndaha’éiva peteĩ tetã añeteguáva, amoñeko’õita ichupekuéra peteĩ tetã itarováva rupi.

22Tatáicha hendy che pochy ha hendy sunuva’erã umi omanomava’ekue retã rugua peve; ombokusuguéta pe yvy ha hi’akuéra, ha ohapyva’erã cérro pyendakuéra.

23Che ambojo’a jo’áta mba’evai hi’arikuéra; che hu’ykuéra apoíta hesekuéra.

24Iñembyahyiete rire, og̃uahẽta akãndu hendýva ha mba’asy vai ha péva rire amboúta hi’arikuéra mbói otyryrýva ipohã vai reheve.

25Kyse puku amondóta ojuka hag̃ua umi oikóva táva okápe, ha ñemondyiguasu oikóta umi kotýpe oĩva, taha’e mitãrusukuéra térã kuñataĩkuéra, mitã okambúva térã kuimba’e iñakãrague morotĩvape.

26Che ha’ese: Umi hembýva ahundíta tetãnguéra mombyryguáva rupi, aipe’a hag̃ua yvy apégui heseguakuéra ñemandu’a,

27hese ija’e’ỹva oñembohoryva’erã hesekuéra, upévare hese ija’e’ỹva ojererovu reíta he’ívo: Ore ipu’akapa rupi ojapopa ko’ã mba’e, ndaha’éi Jahve, Israel Jára.

28Israel ningo peteĩ tetã oñehekombo’ese’ỹva, naiñe’ẽrendupáiva.

29Iñarandu rire hikuái, ohechakuaava’erãmo’ã pe mba’eporãita oha’ãrõva henonderãme.

30Mba’éichapa peteĩ ikatu omuña 1.000-pe, ha mokõi omuñakuaa 10.000-pe, Israel ndohechakuaái Ñanderuete opoiha ichuguikuéra ha ome’ẽtaha ichupekuéra hese ija’e’ỹva pópe.

31Ijitaguasu, ndaha’éigui ñande Itaguasúicha (Salvador), péva ñanderehe ija’e’ỹva oikuaa porã voi.

32Sodóma iparral rapo, ha Gomórra ñúgui ou iparral’a pohã vai, hi’a ningo iroiterei.

33 Ivíno tejujagua rendy ha mbói pohã vai oporojukáva.

34Ko’ã mba’e añongatu ha añomi’aína che mba’erepy apytépe.

35Che ahepyme’ẽ (avenga) ha amyengovia tetãyguakuéra rembiapokue rehe; hi’araitépe ipysyrýiva’erã, hi’ag̃uíma ijepy’apy ára, ha umi mba’e oñembosako’íva ichupe g̃uarã og̃uahẽmbotáma.

36Ñanderuete ombojovakéta hetãme ha oiporiahuverekóta katu hembiguaietekuérape, ohechávo imbaretekue oguemaha, ha ndopytaveiha tembiguái ni tembiguai’ỹva.

37Ha he’íta hikuái: Mamo piko oime ijarakuéra, pe itaguasu oñemo’ã hague.

38Ha umi ho’úmiva ikuave’ẽmby kyrakue, ha ho’úmiva pe víno oikuave’ẽvagui. Topu’ã hikuái, tapendesalva ha tapenepytyvõ.

39Pehechakuaa Chenteha, ha ndaiporiha ambue Jára che ykére, Che aporojuka ha Che aporomoingove; Che aporombohasy ha Che aporomonguera avei; ha ndaipóri avave oporope’áva che pógui.

40Che ahupi che po yvagakuéra rehe ha ha’e: Che rekovére,

41ahãimbe’éma che kyse puku overa mimbíva ambojovake hag̃ua cherehe ija’e’ỹvape ha avenga hag̃ua chembopochývape.

42Che hu’ykuéra amonga’úta tuguýpe, ha che kyse puku hyg̃uatãta ho’okuerakuégui, umi omanova’ekue ha jepokuapyre ruguýgui, umi cherehe ija’e’ỹva ruvicha akãgui.

43Tetãnguéra, perohorýke Israélpe, Ñanderuete omyengoviáta hembiguái ruguykue rehe, Ha’e ohepyme’ẽta hese ija’e’ỹvakuérape, ha omoĩ porã jevýta Israel retã ijyvyteépe.

44Moises ha Josue, Nun ra’y ndive oho omoñe’ẽ hag̃ua ko purahéi kóva hetãyguakuéra renondépe.

45Ha Moises he’ipaite ko’ã ñe’ẽ mayma Israelguápe.

46Ha he’ive ichupekuéra: Pemoinge pende py’apýpe ko’ã ñe’ẽ che ha’émava peẽme ko árape pemombe’u jevy hag̃ua pende ra’ykuérape, ha’ekuéra oñangareko ha ojapo hag̃ua avei hekoitépe ko’ã tembiapoukapy he’íva guive.

47Ko ñe’ẽ kóva ndaha’éi ñe’ẽ rei peẽme g̃uarã, kóva ningo pende rekove voi, ko tembiapoukapy rupi peikove pukúta pe yvy pehotahápe, peñemomba’e hag̃ua hese, pehasa rire Jordan ysyry rupi.

Ñanderuete he’i Moiséspe omanotaha

48Ha Ñanderuete oñe’ẽ Moiséspe pe árape ha he’i ichupe:

49Ejupi Abarim yvytýpe, pe Nebo cérrope, opytáva Moab retãme, Jerico rovái ha ema’ẽ Canaan yvy rehe, péva ningo pe yvy Che ame’ẽtava Israel ñemoñarenguérape imba’erã ramo.

50Ha pe cérro rejupitahápe remanóta, ha reikéta ne retãyguakuéra apytépe, omano haguéicha nde ryke’y Aaron, Hor cérrope ha oikéma avei hetãyguakuéra omanomava’ekue apytépe;

51ndapejeroviapái haguére cherehe Israel ñemoñarenguéra renondépe, Meriba y rehe, Cadéspe, Sin desiértope; upépe peẽ nachemomba’eguasupáigui Israel ñemoñarenguéra renondépe.

52Upéguive ahechaukáta pe yvy oĩtava ne renondépe, ndereikemo’ãi katu pe yvýpe Che ame’ẽtava Israel ñemoñarenguérape.