Fyrsta Makkabeabók 13 - Biblían (2007)

Símon gerist leiðtogi Gyðinga

1Símon frétti að Trýfon hafði safnað miklu liði til farar gegn Júdeu til að leggja landið í auðn.

2Þar sem hann sá einnig að þjóðin var hrædd og óttaslegin fór hann upp til Jerúsalem og stefndi lýðnum saman.

3Hann mælti hughreystingarorð og sagði: „Þið vitið sjálfir um allt sem ég, bræður mínir og öll mín föðurætt hefur gert í þágu lögmálsins og helgidómsins. Þið vitið um stríðin og þrengingarnar sem við höfum þolað.

4Sökum þessa létu allir bræður mínir lífið fyrir Ísrael og er ég sá eini sem eftir er.

5En fjarri sé mér að reyna að sleppa við lífsháska hvenær svo sem þrengir að. Ekki er mér vandara um en bræðrum mínum.

6Ég skal hefna þjóðar minnar, helgidóms, kvenna ykkar og barna, engu síður en þeir, en allir heiðingjarnir hata okkur og hafa sameinast um að útrýma okkur.“

7Við ræðu þessa svall þjóðinni móður að nýju

8og fólkið svaraði hástöfum: „Þú ert foringi okkar í stað Júdasar og Jónatans bróður þíns.

9Þú skalt heyja orrustur okkar en við munum breyta í öllu eins og þú býður!“

10Þá safnaði Símon öllum vopnfærum mönnum og hraðaði sér að ljúka við múra Jerúsalem svo að borgin var rammlega varin á allar hliðar.

11Hann sendi Jónatan Absalonsson einnig til Joppe með mikið herlið. Rak Jónatan íbúana úr borginni og settist þar sjálfur að.

Jónatan líflátinn

12Trýfon fór frá Ptólemais með mikinn her til að ráðast inn í Júdeu. Hafði hann Jónatan með sér í böndum.

13Símon kom her sínum fyrir við Hadíd í útjaðri sléttunnar.

14Þegar Trýfon varð þess vísari að Símon væri tekinn við af bróður sínum og væri í þann veginn að leggja til orrustu við sig sendi hann fulltrúa til hans með þessi boð:

15„Við höfum Jónatan bróður þinn í haldi vegna fjár sem hann skuldar konungssjóði fyrir embætti sem hann hefur haft á hendi.

16Við skulum láta hann lausan ef þú sendir eitt hundrað talentur silfurs og tvo syni hans að gíslum svo að Jónatan rísi ekki gegn okkur þegar honum verður sleppt.“

17Símoni var ljóst að hugur fylgdi ekki máli en lét samt sækja féð og sveinana til að vekja ekki úlfúð í sinn garð með þjóðinni

18sem kynni að segja: „Því var Jónatan deyddur að Símon sendi hvorki féð né drengina.“

19Hann sendi drengina og talenturnar hundrað en Trýfon gekk á heit sín og lét Jónatan ekki lausan.

20Eftir þetta kom Trýfon til að ráðast inn í landið og leggja það í auðn. Tók hann á sig krók og fór veginn til Adóra en Símon og her hans kom honum í opna skjöldu hvert sem hann fór.

21Setuliðið í virkinu í Jerúsalem sendi fulltrúa til Trýfons til að fá hann til að koma sem skjótast til sín yfir auðnina og færa sér vistir.

22Trýfon bjó allt riddaralið sitt til farar en um nóttina kyngdi niður snjó svo að þeir komust hvergi sökum ófærðar. Hélt hann þess í stað til Gíleaðs.

23Í nánd við Baskama lét hann taka Jónatan af lífi og var hann grafinn þar.

24Sneri Trýfon síðan aftur og fór til heimalands síns.

Minnismerkið í Módein

25Símon sendi menn til að sækja bein Jónatans bróður síns og lagði þau til hvíldar í Módein, borg feðra hans.

26Allur Ísrael söng harmljóð mikil eftir hann og syrgði hann langa hríð.

27Yfir legstað föður síns og bræðra reisti Símon háan bauta sem sást víða að. Var slípaður steinn bæði bak og fyrir á minnismerkinu.

28Lét hann og reisa sjö pýramída hvern gegnt öðrum til minningar um föður sinn, móður og fjóra bræður.

29Þá kom hann upp umbúnaði umhverfis pýramídana. Voru þar miklar súlur og á þeim lágmyndir af vopnabúnaði til ævarandi minningar um sigursæld þeirra. Til hliðar við myndirnar af vopnabúnaðinum voru myndir af skipum, öllum sæfarendum til augnayndis.

30Legstað þennan lét hann reisa í Módein og stendur hann enn í dag.

Símon leiðir Júdeu til sigurs

31Trýfon beitti hinn unga konung, Antíokkus, svikum og lét deyða hann.

32Tók hann við völdum og var krýndur konungur Asíu og olli miklu böli í landinu.

33En Símon byggði upp virki Júdeu og kom háum turnum fyrir á rammbyggðum múrum með hliðum sem voru búin slagbröndum og lét koma fyrir vistum í virkjunum.

34Símon valdi síðan nokkra menn til að ganga á fund Demetríusar konungs og leita eftirgjafar á álögum á landið því að aðgerðir Trýfons voru rán ein.

35Demetríus konungur svaraði honum með svohljóðandi bréfi:

36„Demetríus konungur sendir Símoni, æðsta presti og vini konunga, öldungaráðinu og Gyðingaþjóð kveðju.

37Gullsveiginn og pálmakvistinn, sem þið senduð, höfum vér fengið og erum tilbúnir til að semja endanlegan frið við ykkur og gefa embættismönnum vorum skrifleg fyrirmæli um skattaívilnanir ykkur til handa.

38Allt sem vér sömdum um áður skal vera í gildi og virkin sem þið reistuð skulu ykkar eign.

39Enn fremur veitum vér ykkur uppgjöf allra yfirsjóna og saka til þessa dags. Þið þurfið ekki hér eftir að inna af hendi greiðslu á neinu sem krafist hefur verið í Jerúsalem og sömuleiðis skal það sem þið skuldið af kórónuskattinum fellt niður.

40Ef einhverjir ykkar eru til þess hæfir að skrá sig í lífvörð vorn þá skulu þeir skrásettir og megi friður ríkja millum vor.“

41Árið eitt hundrað og sjötíu var oki heiðingja létt af Ísrael.

42Tóku Ísraelsmenn þá að rita í bréf og samninga: „Á fyrsta ári Símonar, hins mikla æðsta prests, hershöfðingja og foringja Ísraels.“

Símon tekur Geser og virkið í Jerúsalem

43Um þessar mundir settist Símon um Geser og umkringdi her hans borgina. Hann lét smíða áhlaupsturn, sem ekið var að borginni, ráðast að einum virkisturnanna og var hann tekinn.

44Stukku þeir sem í áhlaupsturninum voru inn í borgina og varð þar mikið öngþveiti.

45Borgarbúar, konur þeirra og börn klifu upp á borgarmúrana, rifu klæði sín og hrópuðu hástöfum til Símonar bænir um grið.

46„Breyt þú ekki við okkur eins og við eigum skilið fyrir illskuna,“ hrópuðu þeir, „heldur eins og miskunnsemi þín býður!“

47Símon varð við óskum þeirra og hætti að herja á borgina. En hann rak íbúana úr bænum og hreinsaði hús þau sem skurðgoðamyndir fundust í. Hélt hann síðan inn í borgina með sálmasöng og lofgjörð.

48Allt sem óhreint var hrakti hann úr borginni og byggði hana mönnum sem trúir voru lögmálinu. Hann víggirti Geser og byggði sér þar bústað.

49Setuliði virkisins í Jerúsalem var með öllu varnað þess að komast út á land til að kaupa og selja. Svarf sultur að og létust nokkrir af setuliðinu úr hungri.

50Liðið ákallaði Símon um grið og varð hann við því, rak liðið úr virkinu og hreinsaði það af saurgun.

51Símon hélt inn í virkið tuttugasta og þriðja daginn í öðrum mánuði árið eitt hundrað sjötíu og eitt við fagnandi þakkargjörð. Menn báru pálmagreinar og leikið var á hörpur, bumbur og gígjur undir sálmasöng og lofsöngvum, enda var mikill óvinur hrakinn frá Ísrael.

52Símon skipaði svo fyrir að þessa dags skyldi árlega minnst með fögnuði. Hann styrkti víggirðingarnar á musterisfjallinu við virkið og settist þar að með fjölskyldu sinni.

53Þar sem hann sá að Jóhannes sonur hans hafði náð fullum þroska gerði Símon hann foringja alls hersins. Bjó Jóhannes í Geser.