PROVERBIOS 30 - Qullan Arunaka DC

VII. SUXTÏR CHHIJLLATA: “AGUR CHACHAN SÄWI ARUNAKAPA”(30.1-33)

1Agur chachan säwi arunakapa, Masa chiqankir Jaqué sat chachan yuqapa. Agur chachax Itiel chachampiru, Ucal chachampiruw akham parläna:

2Jaqinak taypin jan yatiñan jaqïtwa,

janiw nayan jaqjam amuyt'asiñaxax utjkiti.

3Janiw nayax yatiñ kankañ jikxatkti;

janirakiw qullan Diosan yatiñapatsa yatkti.

4¿Khitirak alaxpachar makhatasin saraqanisti?

¿Khitirak thayar amparapar q'apxäsispasti?

¿Khitirak lamar qutar isipampi llawuntaspasti?

¿Khitirak uraqin qurpanakap utt'ayisti?

¿Jumax sutip yattati, wawapan sutipsa yatiraktati?

5Tatitux jupar iyawsirinakarux imiwa;

jupan arsutanakapasti chiqapawa.

6Jupan arunakapar jan kunsa yapxatamti,

jan ukasti jumarux tuqiristamwa,

k'arit uñt'ayarakiristam.

7Dios Tatay, pä mayiñaxaw jumar utjitu;

naya janïr jiwkipan ist'ita:

8K'arisiñampita, ch'uxña lurañampit jithiqtayita

janiy jan kunan sarnaqañsa, qamir kankañsa churistati,

kunatix jakañaxataki manq'añax wakiski ukak churita.

9Nayax qamirïxirista ukaxa, inas jumat armasxirisma:

“¿Khitirak Diosasti?” sasa;

jan kunanïrista ukasti, inas lunthatasxirista,

ukhamat qullan sutim nayax p'inqachayirista.

10Janipun uywat jaqitxa, uywirip nayraqatan jan walinak parlamti,

jupax ñanqhachiristamwa, jumasti mutuñ katuqasma.

11Yaqhip jaqinakax awkiparux ñanqhachapxiwa;

janirakiw taykaparus waqaychapkiti.

12Yaqhip jaqinakax wali q'umäpkaspas ukham amuyasipxi,

ukampis juchanakan phuqhantatäsipkiwa.

13Yaqhip jaqinakax jach'a jach'aw tukupxi,

mayninakarusti jisk'achañampiw uñjapxi.

14Yaqhip jaqinakax qhurüpxiwa,

laka ch'akhanak lantix espadanïpxiwa,

markankir jan kunan jaqinakar tukjañataki.

15Sanguijuela sat animalax pä qalluniwa,

uka qallunakasti mayiñak yatipxi.

Jan sisthapirinakax kimsaw utji, ukhamarus pusiw utjaraki,

ukanakax janipuniw sisthapipkiti:

16amay imäwi,

jan wawachasir warmi,

jan uman uraqi,

jan sisthapir nina.

17Awkipar jisk'achir jaqiru,

ch'ama qarit taykapar jan jaysir jaqirux,

nayranakap allqamarinakan apsupxañapax wakisiwa,

siwiq'aranakan jakkirpach manq'antapxañapax wakisiwa.

18Kimsaw nayatakix wali muspharkaña,

pusïristi nayatakix jan amuyt'kayawa:

19alay chiqanjam pakan thakhipa,

qarqa patanakanjam jiskhanaqtir asirun thakhipa,

jach'a quta taypinjam sarir barcon thakhipa,

warmin jakäwipan chachan thakhipa.

20Yaqha chachamp jan wali sarnaqir warmin luratapax akhamawa:

Jupax jucha luratapxa imt'asiwa,

ukatsti “Janiw kuna ñanqhsa lurkti” sarakiwa.

21Kimsa tama jaqinakaw utji, ukhamarus pusiw utjaraki,

uka jaqinakasti jan walinak lurapxi mä markarus khathatiyapxiwa:

22mä uywatan reyïñar puritapa,

jan yatiñan jaqin sinti qamirkipstatapa,

23jisk'achat warmin jaqichasitapa,

uywat warmin jupar uywir warmi lanti tukxatapa.

24Aka uraqin pusi jisk'a animalanakaw utji,

ukanakasti yatiñan jaqinakat sipan juk'amp yatiñanïpxiwa:

25k'isimiranaka, ukanakasti jan ch'amani waljäpxiwa,

yapu apthapi pachansti manq'añ apkatasipxi;

26wank'unaka, ukanakasti janiw waljäpkiti,

qarqa taypinakan jakapxaraki;

27t'iju t'ijunaka, ukanakasti jan reyinïkasinsa,

tam tamaw sarantañ yatipxi;

28jararankhunaka, ukarusti amparampi katthapiñjamakiwa,

reyin jach'a utaparus puripxakiwa.

29Kimsa jan axsaririnakaw utji, ukhamarus pusiw utjaraki,

munañan kankañamp sartirinaka:

30wali axsarkañ león,

ukasti janiw khititsa, kunäkipansa jaltañ yatkiti;

31jach'a jach'a tukur gallo, urqu cabrito,

ejercitopan nayräxap sarantir reyi.

32Jan sum amuyt'asisatix jach'a jach'a jumax tuksta ukaxa,

jan walinak lurañtix amtsta ukaxa, akanak lup'im:

33Leche jirüta ukaxa, mantequillaw misturapïtam;

nasamat wali ch'amamp qhixsüta ukaxa, wilakiw mistxani;

maynirutix q'apisiyäta ukaxa, nuwasiñakiw utjxani.