PROVERBIOS 1 - Qullan Arunaka DC

I. QALLTA(1.1-7)Säwi arunakan askïtapa

1Salomonan arsüwinakapa. Jupax Davidan yuqapänwa, Israelan reyiparakïnwa.

2Aka säwinakasti:

Yatiñ kankañampi, yatichäwinakamp yatiyañatakiwa,

yatiñan phuqt'at arunaka amuyt'äwir yanapt'añataki,

3yatichäwinaka, ch'ikhi kankañ yatichañataki;

aski luräwimpi, chiqa kankañan sarnaqañamp jikxatañataki;

4jan yatiñan waynanakar ch'ikhi kankañ yatichañataki,

yatiñampi, amuyt'asiñampi churañatakiraki.

5Yatiñani ch'ikhi jaqixa, aka arunak ist'iwa,

ukhamat juk'amp yatiñ kankañampi, ixwanakamp jikxati,

6yatiñan jaqinakan säwi arunakap jupan amuyt'añapataki,

parlatanakapa, uñtasïwi arunakapa, jamusitanakap amuyt'añapataki.

7Yatiñ kankañan qalltapax

Tatitur axsartañawa;

pisi amuyt'an jaqinakasti yatiñarusa, yatichäwirus jisk'achapxiwa.

II. YATIÑ KANKAÑAN ARUNAKAT NAYRÏR CHHIJLLATA(1.8—9.18)Waynanakatak suma iwxa arunaka

8Wawaxay, awkiman yatichäwinakap ist'am,

janikiy taykaman yatichäwinakap jisk'achamti.

9Uka yatichäwinakapasti

p'iqimatakix mä suma pillur uñtatäniwa,

kunkaman mä suma wallqar uñtatarakïniwa.

10Wawaxay,

jucharar jaqinakatix pantjayañ munapxätam ukaxa,

¡jumax jan ist'amti!

11Inas sapxchïtam:

“Jutam, nanakamp chik saraskam,

munañasar mä sipit wakichañäni,

uka chiq sarakipaskir aski jaqir jiwayañataki.

12Aski jaqinakar jakkirpach manq'antañäni,

jiwax amay imäwir mantirinakar manq'antki ukhama.

13Kunayman qamir yänak jikxatañäni,

¡lunthatat yänakampiw utasar phuqhantañäni!

14Jutam, nanakampïxam,

jikxatkañän ukanakxa taqiniw jaljasiñäni” sasa.

15¡Ukampis, wawaxay, jupanakan ukarux jan saramti!

Jupanakan jan wali sarnaqäwinakapat jithiqtam.

16Jupanakax jank'akiw ñanqha lurañ munapxi;

¡masinakaparus jank'akiw jiwayañ munapxaraki!

17Jamach'inakan uñjatax inamayaw sipitax uchatäski,

18uka jaqinakax jupanak pachpatakiw sipita wakichasipxi,

jakañanakapxa jan walt'añanakaruw puriyapxi.

19Taqi kun muniri jaqinakan sarnaqäwipax ukham tukuyi:

pachpa inampst'añ chuymapaw jiwayi.Yatiñ kankañan iwxanakapa

20Yatiñ kankañax anqanakan arnaqasiski;

thakhinakan arup ist'asiyaski;

21markar mantañ punkunakan arunakap yatiyaski;

markan tantachasïwip chiqanakan akham saski:

22“Jan yatiñani, sawkasiri, pisi amuyt'an waynanaka,

¿kunapachkamarak pisi amuyt'añan sarnaqapxäta,

sawkasiñanakaman kusisiñ jikxatasa,

kunapachkamarak yatiñ kankañar jisk'achasipkakïtasti?

23Nayan iwxa arunakaxar ist'apxita,

nayaw ajayuxamp phuqt'apxäma,

amtäwinakax yatiyapxarakïma.

24Nayaw jumanakar jawsapxsma,

ukampis jumanakax janiw ist'añ munapkistati.

25Jan ukasti, suma iwxa arunakaxarux janiw jaysapkistati,

nayan chiqachäwinakax katuqañsa janiw munapktati.

26¡Chijix puripkätam ukkhasti, nayax larusirakïwa!

¡Axsarañax katuntapkätam ukkhasti, nayax sawkasirakïwa

27axsarañanakampi, jan walt'añanakamp

jumanakxar jutapkätam ukapacha,

llakisiñanakasa, ayquñanakasa

taqi kuns tukjir jach'a tutukjam jumanakatak jutkani ukapacha!

28“Uka urukiw jumanakax jawsapxitäta,

ukampis nayax janiw ist'apkämati;

thaqhapxitätawa, ukampis janiw jikxatapkitätati,

29jumanakan yatiñ kankañar jisk'achapxatamata,

Tatitur jan axsarapxatamata.

30Jumanakax janiw suma iwxa arunakax katuqañ munapktati;

chiqachäwi arunakaxarus jisk'achapxtawa.

31¡Jan wali sarnaqatanakamat t'aqhisipxäta!

Ñanqha amtatanakamampiw amjayasipxäta.

32Jan yatiñan jaqinakarux jan yatitanakapaw tukji,

pisi amuyt'an jaqinakarusti jan amuyt'asitanakapaw aynacht'ayi;

33ukampis nayar ist'irixa,

sumankañan jakasini,

janiw kuna ñanqharus axsarkaniti.”