PROVERBIOS 11 - Qullan Arunaka DC

1Tatiturux wayuqat balanzanakax axtasiyiwa,

phuqhat tupunakasti kusisiyiwa.

2Jach'a jach'a tukuñax jan walt'añanak apani;

yatiñ kankañasti alt'at chuyman jaqinakamp chikawa.

3Chiqa sarnaqir jaqinakarux chiqa kankañapaw irpi;

k'ari sarnaqir jaqinakarusti k'ari kankañapaw tukji.

4Qamir yänakax taripäw urun maynirux janiw yanapkaniti,

aski kankañasti jiwañat qhispiyani.

5Chiqa kankañax aski jaqin thakhip chiqaptayi,

ñanqha jaqirusti pachpa jan wali luratapaw aynacht'ayi.

6Chiqa sarnaqir jaqinakarux aski kankañaw qhispiyani,

inampst'ir jaqinakarusti juk'amp munañaw katjaskani.

7Ñanqha lurir jaqix jiwxi ukkhaxa,

amtäwinakapasa, suyt'äwinakapas tukusxiwa.

8Diosax t'aqhisiñat aski jaqirux qhispiyi,

jupa lantix jucharar jaqiruw t'aqhisiñaru uchi.

9Ñanqha lurir jaqin arunakapax masinakaparuw tukji,

aski jaqin ch'ikhi kankañapasti jupanakaruw qhispiyi.

10Aski jaqinakan nayrar sartatapatxa, markax kusisiwa;

ñanqha jaqinakan jiwatapatsti, kusisiñat t'iskti.

11Aski jaqinakan suma luratanakapampiw markax jach'apti,

ñanqha lurir jaqinakan arunakapasti markarux tukjiwa.

12Jan amuyt'asir jaqix jaqi masipat jan wal parli;

amuyt'asir jaqisti amukïskiwa.

13Arunak apnaqir jaqix jan yatitanak qhanstayi,

aski jaqisti imxäsiwa, janiw khitirus arskiti.

14Mä markatix jan suma apnaqatäkixa,

markax aynacht'iwa,

walja amuyt'äwinak utjatap laykusti

nayraqatar sarantañaw utji.

15Jan uñt'at jaqin manusitapat sayt'añax,

jach'a jan walt'añanakar puriñawa;

jaqi lanti sayt'añ jan muniristi, kusisitaw jaki.

16Khuyapayasir warmix jach'ar aptatäñ katuqi,

jan axsarir jaqisti qamir yänak jikxataraki.

17Khuyapayasir jaqix, jupa pachpatakiw aski lurasi,

qhuru jaqisti, jupa pachpatakiw jan wal lurasi.

18Jan wali jaqix sallqañtañ chuymampiw yänak jikxati;

aski kankañamp luriristi, chiqa luräwipatjam katuqaraki.

19Chiqa kankañar arkañax suma jakañ churi,

ñanqha lurañar arkañasti jiwañaruw irpi.

20Tatitux jan wali amtäwin jaqinakarux janiw munaskiti,

chiqap sarnaqir jaqinakarusti munasiwa.

21Chiqpachansa, ñanqha lurir jaqix mutuñap katuqapuniniwa,

aski jaqinakasti qhispitaw uñjasipxani.

22Khuchhin nasapan uchat quri anillor uñtatawa,

suma uynaqt'an pisi chuyma warmixa.

23Aski jaqinakan amtäwinakapax phuqhasipuniwa,

jan wali jaqinakan amtäwinakapasti aynacht'añak apani.

24Masinakapar churir jaqinakax juk'amp katuqi,

mich'a jaqinakasti jan kunaniw tukusipxi.

25Yanapt'añ yatir jaqiw juk'amp katuqi;

waxt'ir jaqisti, katuqarakiwa.

26Trigo arkuntir jaqirux, jaqix ñanqhachiwa;

trigo aljir jaqirusti, jaqix jach'añchiwa.

27Aski lurañ thaqhir jaqix, askinak jikxati,

jan wali lurañ thaqhir jaqisti, jan walt'añan uñjasini.

28Qamir yänakapar alkatir jaqix, waña laphir uñtataw jalaqtani,

aski jaqinakasti layminakar uñtataw ch'uxñatatani.

29Jan amuyt'asis utapankirinar apanukur jaqix, jan kunaniw qhiparani;

jan amuyt'asir jaqix, amuyt'asir jaqin uywataparuw tukuni.

30Chiqa kankañax jakañ churi,

ñanqha lurañasti jakañ apaqi.

31Aski jaqitix aka uraqinpach churäwip katuqchixa,

¡ñanqha jaqimpi, jucharar jaqimpix ukat juk'amp mutuñ katuqani!