1 REYES 20 - Qullan Arunaka DC

Ahab reyix sirionakaruw atipji

1Siria markankir Ben-adad reyix, taqpach ejercitoparuw tantacht'äna, ukhamarak kimsa tunka payan jupar jaqkattat reyinakampiru, jupanakasti caballonakapampi, nuwasïwir sarañ carronakapampi apanipxäna. Ukatsti Samaria markakamaw sarapxäna, uka markarusti muyuntasin katuntapxarakïna.

2-3Ukhamarusa Ben-adad reyix jaqinak Samaria markar khitharakïna, Israelan Ahab reyipar akham sapxañapataki: “Qamir yänakamax nayankituwa, warminakamampi, suma munat wawanakamampis nayankarakituwa” sasa.

4Israelan reyipasti ukxaruw sarakïna: “Reyixay, arsutamarjamasti, nayasa, kunatix utjkitu ukanakas jumankiwa” sasa.

5Ben-adad reyisti wasitat khithanak Ahab reyin ukar khithäna, akham sasa: “Nayax yatiyxsmawa, qamir yänakamampi, warminakamampi, wawanakamampir nayar churxañamataki.

6Ukhamarusa, qharüruw uywatanakaxar khithanï, jupanakaw reyi utamampi, yanapirinakaman utanakapampi uñakipani, ukatsti kunanakatix jupanakatak sumäkani ukanak katuntasipxani” sasa.

7Ukat Israelan reyipax markan taqpach jilïrinakapar jawsayanïna, jupanakarusti sänwa:

—Amuyapxam, aka jaqix nayar ñanqha lurañ thaqhaski. Jupax warminakaxa, wawanakaxa, qamir yänakax mayitu, nayasti uka mayitapar jaystwa —sasa.

8Ukat jilïr jaqinakampi, taqpach markachirinakampix Israelan reyipar sapxäna:

—Jan jupar ist'amti, janirak yäqamsa —sasa.

9Ukat Ahab reyix Ben-adad reyin khithat jaqinakapar säna:

—Reyimar yatiyapxam: “Kuntix qalltan maykitu ukxa, nayax phuqhäwa, ukampis kuntix jichhax maykitu ukxa, janiw lurkäti” —sasa.

Khithat jaqinakasti Ben-adad reyir ukham yatiyapxäna,

10Ben-adad reyisti Ahab reyir yaqha yatiyäwi apayarakïna, akham sasa: “¡Samaria markarux q'alpun tukjä, diosanakax nayar mutuyitpan nayatix markan mä juk'a laq'aksa, sapa mayni arkirinakaxar mä juk'akam churañatakjam jilt'aykä ukaxa!” sasa.

11Ukxarusti Israelan reyipax akham sanipxañapatakiw khitharakïna: “Janïr pachäkipan, jan ‘Atipjtwa’ siskamti” sasa.

12Kunapachatix Ben-adad reyix yatiyäwi katuqkäna ukkhasti, maynïr reyinakamp chikaw machaskäna, wakichapkatayna uka chhujllanak manqhina. Ukat Ben-adad reyix jaqinakapar säna: “¡Nuwantañäni!” sasa. Ukatsti taqiniw markar katuntañatak wakichasipxäna.

13Ukchañkamasti mä profetaw Israelan Ahab reyipar uñjir saräna, juparusti akham säna:

—Tatitux akham siwa: “Uka walja uñisirinakam uñjkäta ukasa, nayaw jichhürux amparamar jupanak katuyäma, ukat jumax yatïta nayan Tatitütaxa” —sasa.

14Ahab reyisti jupar jiskt'änwa:

—¿Khiti tuqis nayan amparaxar katuyitani? —sasa.

Ukat profetax säna:

—Tatitux siwa: “Suyunaka apnaqirinakar yanapapki uka waynanak tuqi” —sasa.

Ahab reyisti saskakïnwa:

—¿Khitis nayraqat nuwantanixa? —sasa.

Profetasti siwa:

—Jumawa —sasa.

15Ukatsti Ahab reyix suyunak apnaqirinakan yanapirinakaparuw uñakipäna, jupanakasti pä patak kimsa tunka payanïnwa, ukhamaraki israelita taqpach ejercitoparusa, ukasti paqallq waranqa jaqinakanïnwa.

16Jupanakasti chika uruw Siria ejercitor nuwantir mistupxäna, ukchañkamasti Ben-adad reyimpi, jupar jaqkattat uka kimsa tunka payan reyinakampisti machasipkakïnwa, wakichapkatayna uka chhujllanakana,

17ukatsti suyunak apnaqirinakan yanapirinakapaw nayraqat sarantapxäna. Ukatsti Ben-adad reyix mä yatiyäwi katuqäna Samaria markat mä qawqha jaqinakan mistunisin jutapxatapa,

18ukat reyix säna: “¡Sumankañ amtampisa, nuwasiñ amtampis jutasipkpan, jupanakar jakaskir uñjañ munta!” sasa.

19Marka apnaqirinakan yanapirinakapasti markat mistuwayapxäna, qhipapatsti ejercitorakiw arkäna.

20Ukatsti jupanakat sapa mayniw uñisiripar jiwayäna, sirio jaqinakasti jaltxapxarakïnwa, Israelitanakax jupanakar arktänwa, ukampis sirionakan Ben-adad reyipax mä caballxat jaltxäna, mä qawqha caballería soldadonakamp chika.

21Israelan reyipasti sarantaskakïnwa, ukatsti sirio jaqinakan caballonakapampi, nuwasiñ carronakapampi katuntasïna, jupanakar wali ch'amamp atipjasa.

22Uka qhipatsti profetax wasitatampiw Israelan reyipan ukar saräna, akham sasa:

—Ejercitomar jaqinak yapxatam, lurañamäki uksti suma amuyt'ampi luram; Siria markankir reyix akat mä mararux wasitat jumamp nuwasir kutt'anini —sasa.

23Ukchañkamasti, Siria markan jilïrinakapax reyiparux sapxänwa:

—Israelitanakan diosanakapax qullunakankir diosanakawa, ukat jiwasarux atipjapxistu. Ukampis jiwasanakatix jupanakampi pampan nuwasiñäni ukaxa, atipjapuniñäniwa.

24Jichhasti akham juma reyix lurañama: reyinak lantix ejerciton jilïrinakaparuw uchañama;

25ukatsti atipjayasisin jumax apt'askta uka ejercitor uñtat wakicham; ukatsti caballonaksa, carronaksa wasitat tantacham. Ukatsti pampan israelitanakamp nuwasiñäni, jupanakarusti atipjapuniñäniwa —sasa.

Ben-adad reyisti uka iwxa arunakarjamaw luräna.

26Mä mara qhipatsti, Ben-adad reyix sirio ejercitoru uñakipasinxa, Afec chiqaruw saräna, Israelampi nuwasiñataki.

27Israelitanakasti ejercitoparux uñakiparakïnwa, manq'añanakap churawayasinsti sirionakan ejercitopar jikxatiriw mistuwayapxäna. Israel ejercitox Siria ejerciton nayraqatapanxa, pä jisk'a tama cabranakar uñtasitakïnwa, sirio jaqinakasti taqi uka uraqpacharuw utjnuqtapxäna.

28Uka pachasti Tatitun mä profetapaw Israelan reyipan ukar saräna, juparusti sänwa:

—Tatitux akham siwa: “Sirio jaqinakax sapxiwa: ‘Tatitux qullunakankir diosawa, janiw qhirwanakankir diosäkiti’ sasa, jichhasti nayaw uka jach'a ejercitorux amparamar katuyäma, ukhamat jumax yatïta nayan Tatitütaxa” —sasa.

29Ukatsti paqallq uruw sirionakampi, israelitanakampix purap uñthapisita utjnuqtapxäna; paqallqüri urun nuwasiñax qalltäna. Ukürusti israelitanakax sirio soldadonakarux patak waranqaniruw jiwarayäna.

30Uka nuwasïwit jilt'ir soldadonakasti Afec markaruw jaltxapxäna, ukampis markan pirqapax pä tunka paqallqun waranqa soldadonakxaruw allxattäna. Ben-adad reyisti markat jaltxarakitaynawa, jupasti markar purisax utat utaruw imantasïna.

31Ukat yanapirinakapax jupar sapxäna:

—Nanakax yatipxtwa, israelita reyinakax suma amtäwir mantasin arsutap phuqhirïpxatapa; ukhamasti chhankha isinak uchasiñäni, kunkarusti mä wiska uchasirakiñäni, ukatsti Israelan reyip nayraqatar sarañäni, inach jan jiwaykistani —sasa.

32Ukatsti jupanakax chhankha isinak uchasipxäna, kunkarusti mä wiska uchasipxarakïna, ukatsti Israelan reyip nayraqatan uñstasin jupar sapxäna:

—Ben-adad luqtirimax, jupar jan jiwayañamatakiw juma reyir achikt'astam —sasa.

Ahab reyisti ukxaruw säna:

—¿Jakaskiti? ¡Nayatakix jupax jilaxäkaspas ukhamawa! —sasa.

33Jaqinakatakisti ukham satapax askïnwa, ukatsti mäkiw arsupxäna:

—¡Jïsa, Ben-adad reyix juman jilat masimächixaya! —sasa.

Ahab reyisti ukxaruw säna:

—¡Sarapxam, irptanipxam! —sasa.

Ukat Ben-adadax Ahab reyin ukar saräna, Ahab reyisti carroparuw makhatayäna.

34Ukatsti Ben-adadax sänwa:

—Awkixax awkimat apaqkän uka markanak nayax kuttayxäma; ukatsti jumax Damasco markan alakip lurarakisma, kunjämtix awkixax Samaria markan lurkäna ukhama —sasa.

Ahab reyisti sänwa:

—Nayasti jumarux khitxämawa —sasa.

Ukhamat Ahab reyix, Ben-adadampi suma arust'äwi luräna, ukatsti khitxarakïnwa.

35Ukampisa, profetanak taypinkir mayniw masipar Tatitun munañap phuqhasin säna:

—Chhuxriñchjita —sasa.

Ukampis uka masipax janiw chhuxriñchjañ munkänti.

36Ukat profetax jupar säna:

—Tatitun arupar jan ist'atam laykusti, naya jak'at sarxas ukspachaw mä leonax jumar jalxatätam —sasa.

Ukasti ukhamapunïnwa, masipax profetan jak'apat saraqawayxän ukspachaw mä leonax jupar jalxatasin jiwayäna.

37Uka qhipatsti profetax yaqha chacharuw jikxatäna, juparusti: “Chhuxriñchjita” sarakïnwa, uka chachasti nuwjänwa, chhuxriñchjarakïnwa.

38Ukatsti profetax thakhiruw reyir suyt'irix saräna, nayranakapas mä ch'uqäñampi ch'uqt'ata.

39Reyix uka chiqa saraskäna ukapachaw profetax jach'at jupar art'äna:

—Nayax rey, nuwasiñ taypin jikxatasiyäta, ukansti mayniw mä katuntat jaqi uñjañaxatak katuyitu, sarakituwa: “Aka jaqi uñjäta, jaltayät ukkhasti, jakañap jakañamampiw phuqhitäta, jan ukax kimsa waranqa qullqi churitäta” sasa.

40Ukampis reyixay, yaqha lurañanakan jikxatasiñaxkamaw katuntat jaqix jaltawayxatayna —sasa.

Israelan reyipasti ukxaruw säna:

—Juma pachpaw juchanïtam arstaxa, luratamatjam mutuyäwi katuqarakïta —sasa.

41Ukampis profetax mäkiw nayranakapat ch'uqäñ apaqasïna, reyisti ukapachaw profetanakat maynïrïtap amuyäna.

42Ukat profetax reyir säna:

—Tatitux akham siwa: “Jumax Siria markan reyiparux jiwayañamänwa, ukampis jumax amparamat jaltaytaxa. Ukat jichhax jakañamamp phuqhäta, markamasti jupan markap lantiw tukusirakini” sasa.

43Ukat Israelan reyipax wali llakita, wali thithitarakiw Samaria markar sarxäna, ukatsti reyi utaparuw mantxäna.