PROVERBIOS 28 - Qullan Arunaka DC

1Ñanqha lurir jaqix jan khitin arknaqkataw jaltxi,

aski jaqisti leonar uñtataw jan kunar axsaras jaki.

2Markax jan wal sarnaqki ukapachaxa,

walja apnaqirinakaw sarti,

suma yatiñamp apnaqiristi, markarux sum irpxaruñ yati.

3Jan kunaninakar t'aqhisiyir jaqix

yapunak tukjir jach'a jallur uñtatawa.

4Kamachi arunak apanukurinakax,

ñanqha lurir jaqiruw jach'achapxi;

kamachi arunakarjam phuqhirinakasti,

ñanqha lurir jaqitakiw sayt'asipxi.

5Ñanqha lurir jaqinakax chiqa kankañat janiw amuyt'apkiti,

Tatitur thaqhirinakasti, taqi kun amuyt'apxi.

6Sallqjasir qamir jaqïñat sipansa,

jan kunanïskaña, chiqa lurirïskañaw juk'amp askixa.

7Diosan kamachip phuqhirix, ch'ikhi wawawa,

taqi kun tukuntir wawasti, awkiparux p'inqachayiwa.

8Jila jalaqtampi qullqi mayt'as qamir yänak waljaptayir jaqix,

jan kunan jaqinakat khuyapayasir jaqitakiw waljaptayaski.

9Diosan kamachipar jan ist'añ munir jaqirux,

janiw jupan mayisitap Diosax ist'kaniti.

10Aski jaqinakaru jan wali thakhinjam irpir jaqirux,

jupan wakichat pachpa sipitaruw jalantaskani,

aski chiqa jaqinakasti, askinak katuqapxani.

11Qamir jaqix wali yatiñaniw tuku;

jan kunan jaqisti ch'ikhi kankañapampiw

qamirin jan amuyt'asirïtap yati.

12Aski jaqinakax atipjapki ukapachax, kusist'apxiwa;

jan wali jaqinakax atipjapki ukkhasti, jaqinakax imantasxapxiwa.

13Juchap imt'asir jaqix, janiw nayrar sarkaniti,

juchap arsusisin jaytanukxani ukasti, pampachatäxaniwa.

14Tatiturupun axsartir jaqix, kusisiñaniwa,

chuyma qalarayasir jaqisti, jan walt'añaruw purini.

15Jan wal apnaqir mä qhuru jilïrix,

wararir leonar uñtatawa,

pist'añan sarnaqir markar t'aqhisiyas apnaqi.

16Jan amuyt'ani mark apnaqirix,

t'aqhisiyaña, lunthatasiñak lup'iski,

ukanak jan luriristi, jaya maranakaw jakani.

17Jaqi jiwayatapat arknaqat jaqix,

jiwañkamaw imantasiñatak jalnaqaskani,

¡janiw khitis jupar arxatkaniti!

18Chiqa aski jaqix qhispitaw uñjasini,

jan wali jaqisti aynacht'añaruw purini.

19Uraqipana yapuchasir jaqin manq'añapax jilarkiriwa;

jayra jaqinakamp sarnaqir jaqisti, jan kunaniw uñjasini.

20Chiqa aski jaqix jach'añchataw uñjasini;

jank'aki qamiriptañ munir jaqisti, juchap uñt'asini.

21Janiw jaqi masi ajlliñax walïkiti;

ukhamat mä jisk'a t'ant'a laykus juchar puriñax utji.

22Juk'ampst'ir jaqix mäkiw qamiriptañ muni,

jan kunan uñjasiñ uru puriniñap janiw amuykiti.

23Jach'añchiri jaqit sipana,

k'umisir jaqiw qhipxarux munatäni.

24Awkipar taykapar lunthatir jaqix;

jan wali jaqinakan masipawa,

jupasti siwa: “janiw ukax juchäkiti” sasa.

25Juk'ampst'añ munir jaqix, nuwasiñanak utjayi,

Tatitur alkatir jaqisti nayraqataruw sum sarxaru.

26Jupa pachpan amuyt'äwipar alkatasir jaqixa;

jan amuyt'asir jaqiwa,

yatiñ kankañamp sarnaqir jaqisti qhispitaw uñjasini.

27Jan kunan jaqir yanapt'irix, janiw kuns pist'ayaskaniti,

yanapt'añ jan muniristi, wali ñanqhachataw uñjasini.

28Ñanqha lurir jaqinakax atipjapki ukapachaxa, jaqinakax imantasxapxiwa;

uka ñanqha lurir jaqinakax tukusipki ukkhasti,

aski jaqinakax juk'ampiw utji.