San Mateo 13 - Biblia Guaraní con Deuterocanónicos

Jesús oñe'ẽ peteĩ oñemitỹvare(Mc 4.1-9; Lc 8.4-8)

1Pe árape voi, Jesús osẽ hógagui ha oho yguasu Galiléa rembe'ýpe. Upépe oguapy oñe'ẽ haguã.

2Ha hetágui umi oñembyatýva Jesús jerére, ojupi ha'e ha oguapy peteĩ kanóape,

16Pevy'aite vaerã katu peẽ, ikatúgui peche recha pende resa rupi, ha ikatúgui peche rendu pende apysa rupi.

17Añetehápe ha'e peẽme, heta maranduhára ha heta imarangatúva ohechase vaekue ko peẽ pehecháva, ha ndohechái, ha ohenduse vaekue ko peẽ pehendúva, ha nohendúi.Jesús oñe'ẽ hemimbo'e kuérape ñemitỹhárare(Mc 4.13-20; Lc 8.11-15)

18Peẽ katu pehendu mba'épa he'ise pe ñe'ẽ mbojoja ñemitỹhára rehegua.

19Umi ohendúva pe ñe'ẽ ñesãmbyhy Tupãgui oúva rehegua ha ndoikuaáiva mba'épa he'ise, ojogua umi mba'e ra'ỹime ho'a vaekue tapépe. Upéi ou Aña, ha oipe'a pe ñe'ẽ ipy'apýpe oñeñotỹ vaekue.

20Umi mba'e ra'ỹi ho'áva itatýpe katu ojogua umi Ñandejára Ñe'ẽ ohendúva, ha ogueroviáva vy'apópe.

21Ha ndahapo pypukúigui, ndopyta hatãi ipype kuéra. Oiko asy térã ojejopy vai ramo oguerovia haguére pe ñe'ẽ, pya'e ojei chugui.

22Umi mba'e ra'ỹi oñeñotỹva ñuatĩndýpe, umíva hína umi ohendúva pe ñe'ẽ. Ha'e kuéra katu ojepy'apy umi mba'e yvy arigua rehénte voi, ha mba'eta rerekose ombotavyete chupe kuéra. Ko'ã mba'e ojaho'i ha ojuka pe ñe'ẽ, ha upévagui ndaikatúi hi'a.

23Umi oñeñotỹva yvy porãme katu ojogua umi ohendúva pe ñe'ẽ, ha oikuaa porãva mba'épa he'ise. Upéi hi'a porã, ha oĩ hi'áva 100, oĩ katu hi'áva 60, ha oĩ hi'áva 30 peteĩgui.

Ñana trigotýpe

24Jesús omombe'u jey opavavépe ambue ñe'ẽ mbojoja. Ha he'i chupe kuéra: “Tupã sãmbyhy yvágagui oúva niko ojogua peteĩ oñotỹ vaekuépe mba'e ra'ỹi iporãva ikokuépe.

25Peteĩ pyharépe katu, ojekepa jave hína, oike ikokuépe peteĩ hese ija'e'ỹva ha oñotỹ ñana pe trígo apytépe, ha upéi oho.

26Pe trígo ty oñepyrũ opu'ã. Ha hi'ávo katu opu'ã avei umi ñana ijapytépe.

27Pe kokue jára rembiguái kuéra oho hendápe ha he'i chupe: ‘Karai, pe mba'e ra'ỹi reñotỹ vaekue nde kokuépe niko iporã vaekue. Mba'éicha piko péicharõ osẽ ko'ã ñana ijapytépe?’

28Pe kokue jára he'i chupe kuéra: ‘Oime vaerã niko peteĩ che rayhu'ỹva ojapo ra'e.’ Upépe umi hembiguái he'i chupe: ‘Rohótapa romondóro umi ñana?’

29Ha'e katu he'i chupe kuéra: ‘Nahániri, ani ágã pemondorokuévo umi ñana, pemondoro avei umi trígo.

30Iporãve jahejánte okakuaa oñondive oguahẽ meve ñemono'õha ára. Upe ñemono'õha árape, ha'éta umi omba'apóvape omondoro raẽ haguã umi ñana, ha ojokua aty-atýpe ojehapy haguã. Upe rire ombyatýne hikuái pe trígo, ha omoĩ oñeñongatu haguãme.”

Jesús oñe'ẽ mostása ra'ỹire(Mc 4.30-32; Lc 13.18-19)

31Jesús omombe'u opavavépe ambue ñe'ẽ mbojoja. He'i chupe kuéra: “Tupã sãmbyhy yvágagui oúva niko ojogua ku mostása ra'ỹime ojereraháva oñeñotỹ kokuépe.

32Mostása ra'ỹigui michĩvéva niko ndaipóri, ha okakuaa rire ijyvateve opa mba'e kokuépe opu'ãvagui. Yvyra mátaicha ijyvate ha guyra kuéra ou ojaitypo hakãre.”

Jesús oñe'ẽ mbuja mbovuháre(Lc 13.20-21)

33Jesús omombe'u opavavépe mbuja mbovuha rehegua ñe'ẽ mbojoja. He'i chupe kuéra: “Tupã sãmbyhy yvágagui oúva niko ojogua ku mbuja mbovuháicha peteĩ kuñakarai ombojehe'áva 25 kílo rupi hu'itĩ, ipahápe ombovupáva.”

Mba'érepa Jesús oiporu ñe'ẽ mbojoja(Mc 4.33-34)

34Jesús oiporu ñe'ẽ mbojoja omombe'u haguã opavavépe ko'ã mba'e. Ha mba'eve nde'íri chupe kuéra oiporu'ỹre ñe'ẽ mbojoja.

35Péicha ojapo oiko haguã hekoitépe maranduhára he'i vaekue ojehutaha he'i ramo:

Añe'ẽta chupe kuéra ñe'ẽ mbojoja rupi

amombe'úta chupe kuéra oĩva iñemimby

Tupã ojapo ypy guive ko yvy.Jesús omyesakã he'iséva ñana trigotýpe opu'ãva

36Jesús oheja opavavépe ha oho oike hógape. Hemimbo'e kuéra oñemboja hendápe ha he'i chupe: “Emombe'úna oréve mba'épa he'ise pe ñe'ẽ mbojoja ñana trigotýpe opu'ãva rehegua.”

37Upépe Jesús he'i chupe kuéra: “Pe oñotỹva mba'e ra'ỹi iporãva niko hína che, yvypóraicha aju vaekue yvy ári,

38ha pe kokue katu ko yvy tuichakue. Pe mba'e ra'ỹi iporãva niko umi ohejáva Tupã oisãmbyhy chupe kuéra, ha umi ñana katu umi Aña mba'éva.

39Ha pe ñana ñotỹhare, upe Aña. Pe ñemono'õha ára katu niko ára paha oútava, ha umi koga'a omono'õva katu Tupã remimbou*f** kuéra.

40Umi ñana oñembyaty ha ojeityháicha tatápe ojehapy haguã, péicha avei ojehúta ára pahápe.

41Che, yvypóraicha aju vaekue, amondóta che remimbou kuérape. Ha'e kuéra ombyaty ha oipe'áta, umi ohejáva chéve aisãmbyhy chupe kuéra apytégui, opa umi oitýva hapichápe angaipápe ha opa hembiapo vaívape.

42Che remimbou kuéra oitýta chupe kuéra tatakua hendývape, ha upépe ojahe'o ha omopururũta umi hãi.

43Upe árape, umi imarangatúva omimbi vaerã kuarahy rendýicha pe che Túva oisãmbyhyhápe. Ohendúvake tojapysaka porã.”

Pláta yvyguy iñemimby

44Ñesãmbyhy Tupãgui oúva niko ojogua ku pláta yvyguy kokuépe oñeñotỹvape. Ou peteĩ ojuhúva pe pláta yvyguy ha oñomi jey upepete. Upéi, vy'apópe oho ome'ẽmba opa oguerekóva ha ou ojogua pe yvy.

Ita jegua iporãva

45Ñesãmbyhy Tupãgui oúva niko ojogua avei peteĩ ñemuhára oikóva oheka ita jegua iporãvape.

46Ojuhúvo peteĩ iporãvéva oho ha ome'ẽmba opa oguerekóva ha ou ojogua pe ita jegua.

Red

47Ñesãmbyhy Tupãgui oúva niko ojogua avei ku pyaha y guasúpe ojepoívape, ha oitýva opaichagua pira.

48Henyhẽ vove pirágui, umi pira renohẽhára oguenohẽ y rembe'ýpe ha oguapy upépe oiporavo umi pira. Omoĩ ajakápe umi iporãvéva ha umi oje'u'ỹva katu omombo.

49Péicha avei ojehúta ára pahápe. Tupã remimbou kuéra osẽta oipe'a haguã heko vaíva heko potĩva apytégui,

50oity haguã tatakua hendývape. Upépe ojahe'o ha omopururũta umi hãi.

Jesús oñe'ẽ mba'e ipyahu ha itujávare

51Upéi Jesús oporandu chupe kuéra:

—Peikuaápa mba'épa he'ise ko'ã mba'e?

Ha'e kuéra he'i chupe:

—Roikuaa.

52Upéi Jesús he'i chupe kuéra:

—Peteĩ Moisés rembiapoukapy mbo'eha oñemoarandúva hína ñesãmbyhy Tupãgui oúvape, ojogua ku óga járape oguenohẽva ikarameguãgui mba'e ipyahúva ha itujáva.

Nazaretgua ndogueroviái Jesúspe(Mc 6.1-6; Lc 4.16-30)

53Jesús omombe'upa rire ko'ã ñe'ẽ mbojoja, osẽ oho upégui,

54ha oguahẽ upe ha'e oikove ypy haguépe. Upépe oñepyrũ oporombo'e umi judío kuéra tupaópe. Ha opavave ohecha ramoite chupe, ha he'i:

—Moõgui piko oikuaa kóva hetaite mba'e? Mba'éicha rupi piko ojapo umi mba'e hechapyrãva?

55Ndaha'éi piko kóva ku karpintéro, María memby? Ndaha'éi nga'u piko Santiago, José ha Judas ryvy?

56Ha heindy kuéra nga'u piko ndoikói ñande apytépe? Moõgui piko oguenohẽ opa ko'ã mba'e?

57Ha ndojeroviái hese hikuái. Jesús katu he'i chupe kuéra:

—Opa rupi niko maranduhára kuérape oñembojerovia, hógape ha oikove ypy haguépe katu nahániri.

58Ha Jesús ndojapói upépe heta mba'e hechapyrãva, ha'e kuéra ndojeroviáigui hese.