1Áño 160pe, Alejandro Epífanes, Antíoco ra'y ou ha omoĩ ipoguýpe Tolemaida, oñemoguahẽ porãite haguépe, ha oiko mburuvicha guasúrõ.
2Oikuaávo Demetrio ombosako'i peteĩ ñorãirõhára aty tuicha itereíva ha ojeity tapépe oho haguã ondyry Alejándrore.
3Upévo avei, Demetrio oguerahauka Jonatánpe peteĩ kuatia py'a guapýpe porã ha oiporangerekohápe chupe.
4Ha'e he'i ojupe iporãveha oñemotenonde oiko porã haguã Israelgua kuéra ndive, Jonatán oñe'ẽ mboyve Alejandro ndive ha oñomoirũ hikuái oho haguã hi'ári.
5He'i avei ojupe, oiméne haguã Jonatán imandu'a hetaite mba'e vai ha'e ojapo vaekue hese ha ipehẽngue kuérare ha opa Israel rehe.
6He'ika chupe ombyaty haguã ñorãirõhára, ojapo haguã mba'e porojukaha ha oñemoirũ haguã hese. Omondo ome'ẽka Jonatánpe umi Israelgua oguerekóva akãsãme Jerusalén mbyte óga mbaretépe.
7Jonatán oho Jerusalénpe ha omoñe'ẽ upe kuatia hetã guápe ha umi oĩvape táva mbyte mbaretépe.
8Okyhyjepa hikuái umi upe pegua oikuaávo mburuvicha guasu ohejataha Jonatánpe ojapo ñorãirõhára aty,
9Aipórõ, oheja hikuái ogueraha umi Israelgua iñakãsãvape ha Jonatán ome'ẽ túva kuérape.
10Jonatán opyta Jerusalénpe ha oñepyrũ omyatyrõ ha omopu'ã porã jey upe táva guasu.
11He'i umi omba'apóvape omopu'ã jey haguã pe táva korapy ha ombojere haguã yvyty Sión rehe peteĩ korapy mbarete itágui, ha upéicha ojejapo.
12Umi tetã mombyrygua oĩva táva mbaretépe omopu'ãuka vaekue Báquides okañymba,
13oheja henda ha ohopa hetãme.
14Upéicharõ jepe, oime opyta vaekue Bet-Súrpe, umi heko jeroviaha'ỹva oñemboyke vaekue tembiapoukapýgui ha oho vaekue umi rupi oñemo'ã.
15Alejandro oikuaa opa mba'e Demetrio oikuave'ẽ vaekue Jonatánpe, ha oikuaa avei mba'éichapa heta ñorãirõme osẽ porã ha'e ha ipehẽngue kuéra, ha opa teko asy ohasa vaekue hikuái.
16Ha he'i: “Ha nga'u ra'e ñande jareko peichagua kuimba'e! Iporãve vaerã jaru ñane ndive ha ñañemoirũ hese!”
17Upéi oguerahauka chupe peteĩ kuatia he'íva:
18“Mburuvicha guasu Alejandro omomaitei ipehẽngue Jonatánpe.
19Oñemombe'u chéve ndeha peteĩ kuimba'e ipy'a guasu ha imbaretéva, ikatúva ha'e che irũ heko pegua.
20Upévare ko'ágã ajapo nde hegui pa'i ruvicha guasu ne retãme, ha aheja ndéve reñehenói ‘Mburuvicha guasu irũ’, reime haguã che ykére ha ñaime peteĩ ñe'ẽme opa ára.” Upe kuatia ndive, Alejandro oguerahauka chupe peteĩ ahoja pytã ha iñakãre guarã jeguaka óro.
21Jonatán omonde ao marangatu,Ex 28.1-39; 39.1-26. mes 7ha, áño 170pe ojererohory jave “Enramáda ára”.Lv 23.34; Dt 16.13; Zac 14.16-19. Ombyaty heta eterei ñorãirõhára ha ojapouka heta mba'e porojukaha.
22Oikuaávo ko'ã mba'e Demetrio ipochy, ha he'i:
23“Mba'éicha piko jaheja Alejandro oñemotenonde ñande rehe oguereko haguã ijykére Israelgua kuérape?
24Che avei arahaukáta chupe peteĩ kuatia py'a porã megua, ha ambojeroviáta aikuave'ẽvo chupe heta jopói, oñemoĩ haguã che ykére ha che pytyvõ.”
25Aipórõ, oguerahauka chupe kuatia he'íva péicha:
26“Mburuvicha guasu Demetrio omomaitei Israelgua kuéra retã. Avy'a aikuaávo peẽ pejapopaiteha ñe'ẽ ñome'ẽ jajapo vaekue oñondive, ha peñemoĩha che ykére, ndaha'éi umi che rehe ija'e'ỹva ykére.
27Peme'ẽke chéve akói pende reko jeroviaha ha ambyekovia porãne peẽme opaite mba'e pejapóva che rehe;
28aipe'áta pende árigui heta pehepyme'ẽha peína ha amoguahẽta peẽme heta jopói.
29“Ko'águi rire opa Israelgua ndohepyme'ẽ mo'ã véima juky rerekóre ha nome'ẽ mo'ã véima óro mburuvicha guasu akã rehegua jeguakarã.
30Ko'águi rire noñeme'ẽ mo'ã véima chéve mbohapyha vorekue kóga oñemono'õvagui ha mbyte rupi oñemboja'o vaekue yva ñemono'õnguégui, oĩva chéve guarã. Opa árape guarãma ndajapyhy mo'ãvéi ko'ã mba'e Judéagui, ha upéicha avei Samaría ha Galiléagui, ko'ágã opytáva Judea poguýpe.
31Jerusalén ha opa ijyvy opyta imarangatúva ramo ha ndohepyme'ẽ mo'ã véima mba'eve.
32Aipe'a avei che poguýgui Jerusalén táva mbyte mbarete ha aheja pa'i ruvicha guasúpe oiporavo haguã ñorãirõhára oñangareko vaerã hese.
33Amosãsõ opa Israelgua ojereraha vaekuépe mombyry oimehápe che retã guasu javeve. Ha'e kuéra ndohepyme'ẽ mo'ã véima hymbáre ha mba'eve ojeporojopyháre ojehepyme'ẽ haguã.
34Opa ára ojererohorýva, pytu'u ára, jasy pyahu ára ha opa ambue oñemoĩva vy'arã, upéicha avei mbohapy ára ko'ãva mboyve ha upe rire, opavave Israelgua che retã guasúpe oikóva ndohepyme'ẽ mo'ãi mba'eveichagua ñesãmbyhy repy rehegua.
35Avave ndaikatu mo'ãvéi opoko ha ojopy Israelgua kuérape mba'evetére.
36“Israelgua kuérava 30.000 ikatúta oñemoĩ mburuvicha guasu ñorãirõhára atýpe, ha ojehepyme'ẽta chupe kuéra umi ambuépe ojehepyme'ẽháichante avei.
37Oĩta Israelgua omba'apóva umi mburuvicha guasu óga mbaretépe, ha hetave hendápe, ojejeroviaha mante omba'apoha; hetáta ave mburuvicháva, ha maymáva oikóta hetãgua ojepokuaaháicha, Israel rekópe; upeichataha Judea tuichakue he'íma mburuvicha guasu.
38“Umi mbohapy distríto ojepe'a vaekue Samaríagui ha oñembohasa Judéape oisãmbyhýta pa'i ruvicha guasu ha'e añoite.
39“Ame'ẽ Tolemaida tuichakue, jopói ramo, Jerusalén tupaópe, ani haguã oikotevẽ.
40Che mba'égui ame'ẽta 165 kílo pláta, áño oñembotývo jepi, oñerenohẽ vaerã mamo iporãvehágui.
41Opa hemby vaekue umi oñeme'ẽ vaerãgui tupaópe guarã ha umi omba'apóva upépe nome'ẽi vaekue hína iñepyrũhápe oiko haguéicha, ko'ágã oñembohasapáta ojeporu haguã tupaópe ojejapo vaerãme.
42Pe 55 kílo pláta, Tupao ome'ẽ vaerã vaekue hína pe omono'õvagui, oñembotývo jepi áño, ko'águi rire opytapa vaerã avei umi pa'i tupaópe omba'apóvape guarã.
43Oime ramo Israelgua oguerekóva ohepyme'ẽ vaerã mburuvicha guasu rógape, térã oimeraẽva ambue ojejopyha, ha okañy tupaópe térã yvy tupao mba'évape, ojepe'a upe jejopýgui che retã guasu tuichakue.
44Opa ojeporúva oñemyatyrõ ha oñemopu'ã jey haguã tupao, ojehepyme'ẽta mburuvicha guasu mba'égui.Esd 6.8; 7.20.
45Opa ojeporúva oñemopu'ã jey haguã Jerusalén korapy ha umi óga mbarete oĩva ijerére, ha upéicha avei heta ambue táva guasu Judea pegua, ojehepyme'ẽta avei mburuvicha guasu mba'égui.”
46Jonatán ha Israelgua kuéra ohendúvo ko'ã mba'e ndogueroviái ha ndoipotái, imandu'águi umi hetaite mba'e vaíre ojapo vaekue Demetrio Israel rehe ha pe jejopy vaiete omoĩ vaekue hi'ári kuéra.
47Iporãve chupe kuéra oñemoĩ Alejandro ykére, ha'e voi niko oñemotenonde kuri oikuave'ẽ haguã py'a guapy ha ñopytyvõ, ha oikose hikuái iñirũ ramo.
48Mburuvicha guasu Alejandro ombyaty heta eterei ñorãirõhára ha oho oñemoĩ heseve Demetrio oĩha renondépe.
49Mokõive mburuvicha guasu ondyry ojuehe, ha Demetrio ñorãirõhára aty isarambi ha okañymba. Alejandro omuña chupe kuéra ha oheja yvýre.
50Ojepytaso ha oñorãirõ ramo jepe kuarahy oike peve, upe árape Demetrio ho'a omano.
Jonatán ojererohory ha oñembojerovia51Aipórõ Alejandro omoguahẽ hembijokuái kuéra Toloméo rendápe, Egipto pegua mburuvicha guasu, ha he'ika chupe:
52Péina ajere jeýma che retãme, añemohenda haguã che ru ypy kuerakue guapy haguépe, ha añemoĩ aisãmbyhy. Aheja yvýre Demétriope ha amoĩ che pópe che retã.
53Añorãirõ rire hendive, ahundi chupe ha iñorãirõhára atýpe, ha aguapy mburuvicha guasu guapyha ha'e oguapy haguépe.
54Aipórõ, aipota jaiko porã oñondive ha reme'ẽ chéve nde rajy che rembirekorã, ne yerno ramo aiko haguã. Ame'ẽta ndéve ha nde rajýpe jopói nde reko pegua.
55Mburuvicha guasu Toloméo oguerahauka chupe kuatia he'íva: Ojevy'a upe ára rejevyha nde ru ypy kuerakue yvýpe, ha reguapy mburuvicha guasu guapyhápe.
56Ajuhu iporã opa eréva nde kuatiápe. Ojapóta umi reipotáva. Esẽ che juhu Tolemáidape. Chéta nde suegro, reipotaháicha.
57Toloméo ha itajýra Cleopatra osẽ Egíptogui ha oho Tolemáidape. Áño 162 hína upérõ.
58Mburuvicha guasu Alejandro osẽ huguãitĩvo, ha Toloméo ome'ẽ chupe itajýra. Omenda hikuái upe Tolemáidape, tuicha vy'a ha mba'e guasúpe, ojepokuaaháicha mburuvicha guasu kuéra.
59Mburuvicha guasu Alejandro oguerahauka Jonatánpe kuatia, oho haguã ohecha chupe.
60Heta ndive ha ñembojeguapa guasúpe oho Jonatán Tolemáidape ojuechávo mokõive mburuvicha guasu ndive. Ome'ẽ mokõivépe heta jopói óro ha plátava, ha ho'a porã chupe kuéra.
61Upévo opu'ã umi Israelgua reko jeroviaha'ỹ, tekove aña ha oho mburuvicha guasu rendápe oñe'ẽ vai haguã hese, ha ha'e nohendúi chupe kuéra.
62He'i katu ojepe'a haguã Jonatángui pe ijao oguerekóva ha oñemonde chupe ao pytãme, ha upéicha ojejapo.
63Mburuvicha guasu omboguapy Jonatánpe ijykére, ha he'i umi poguasúpe: “Peraha peroguata táva guasúre ha peje avave ndaikatuiha oñe'ẽ vaívo hese ha ndojepokói vaerãha hese mba'evére.”
64Umi imbojovakesehára ohechávo oñemomba'e guasu chupe, ha oñemonde ao pytãme, okañymba hikuái.
65Mburuvicha guasu oguerohory Jonatánpe, ojapo chugui poguasu ha omondo oisãmbyhy haguã hetã, ha oiko ñorãirõhára aty upepegua ruvichárõ.
66Upéi Jonatán oho jey Jerusalénpe. Ipy'a guapy ha ovy'a ohóvo osẽ porãite haguére opa mba'épe.
Jonatán ohundi Apolóniope67Áño 165pe Demetrio, mburuvicha guasu Demetrio ra'y, ou Crétagui itúva ypy kuerakue yvýpe.
68Oikuaa vove upéva, Alejandro ipochy ha oho jey Antióquiape.
69Alejandro oheja mburuvicha ramo Apolóniope, oisãmbyhýva hína Celesiria. Ha'e ombyaty heta ñorãirõhára ha oñemoĩ Jabnia renondépe ha upe guive oguerahauka Jonatánpe peteĩ kuatia he'íva:
70“Nde añoite repu'ã ore rehe ha che reja ñembohoryha ramo. Mba'ére piko reñemombarete oréve umi yvyty guive?
71Rejeroviárõ ne ñorãirõhára atýre, eguejy ko'a ñúme ha ñama'ẽ ojováre. Che areko che ykére umi ñorãirõhára táva guasu kuéra pegua.
72Eporandu ha toje'e ndéve mávapa che ha máva-mávapa oĩ che ykére. Oje'éta ndéve na nde pu'aka mo'ãiha ore rehe, mokõi jevýma pende ru ypy kuerakue opyta hague yvýre hetãitépe voi.
73Ko'a ñúme, oĩ'ỹháme ita ha ita guasu pekañy haguã ikupépe, nderejapo mo'ãi mba'eve umi kavaju arigua ha ñorãirõhára yvy rupigua arekóva renondépe.”
74Ohendúvo Apolonio kuatia ñe'ẽ, Jonatán ipochy eterei, oiporavo 10.000 ñorãirõhára ha osẽ Jerusaléngui; ityvýra Simón omoirũ chupe ombohetave haguã.
75Oñemoĩ Jope rovái; upépe oĩ peteĩ atýra Apolonio ñorãirõhára, ohechávo Jonatánpe omboty táva rokẽ, ha upémarõ ha'e ondyry hese kuéra.
76Umi Jafagua okyhyjepa ha oipe'a mante táva rokẽ. Jonatán oike ha omoĩ ipoguýpe Jope.
77Oikuaávo Apolonio ombosako'i 3.000 ñorãirõhára kavaju arigua ha heta etei yvy rupigua, ojeity tapére Azoto gotyo, ohasasénte ramo guáicha ohóvo, ha oñemotenonde katu pe ñúre, ojeroviávo iñorãirõhára aty kavaju ári guáre.
78Jonatán osẽ chupe hapykue guio, Azoto gotyo, ha mokõive ñorãirõhára aty ondyry ojuehe.
79Apolonio nipo oheja ra'e ijatukupévo 10.000 ñorãirõhára kavaju arigua;
80Jonatán katu ohecha kuaa omoĩ hague chupe hapykuépe ñuhã. Apolonio ñorãirõhára aty kavaju arigua omongora Jonatánpe ha opoi hese kuéra hu'y amarayvícha, pyhareve guive ka'aruete peve.
81Jonatán ha iñorãirõhára kuéra ojepytaso porã, Apolonio kavaju arigua kuéra ikane'õ peve.
82Upépe oike Simón ondyry umi yvy rupiguávare ha omyangu'ipa chupe kuéra.
83Umi Apolonio ñorãirõhára kavaju ariguáva isarambipa pe ñúre, Azoto gotyo, ha oike hikuái Bet Dagónpe, itupã gua'u tupao, okañy haguã ha oñemo'ã manógui.
84Jonatán ohapy Azoto ha itava'i kuéra, ha omondapa; omboja tata pe Dagón tupaóre, opa ipype okañy vaekue reheve.
85Umi omano vaekue kyse pukúpe ha tatápe ohupyty 8.000.
86Upégui Jonatán oho ha opyta iñorãirõhára kuéra ndive Ascalón renondépe. Upe tavagua osẽ ohuguãitĩ chupe tuicha vy'ápe ha jererohorýpe.
87Upe rire Jonatán ojevy Jerusalénpe iñirũ nguéra ndive, heta eterei mba'e reheve.
88Oikuaávo mburuvicha guasu Alejandro, ombojerovia jeroviave Jonatánpe:
89Oguerahauka chupe peteĩ ipyti'áre guarã órova, ojererahaukaháicha mburuvicha guasu róga guápe ha ome'ẽ chupe Ecrón yvy tuichakue.
Who We AreWhat We EelieveWhat We Do
2025 by iamachristian.org,Inc All rights reserved.
