Daniel 3 - Biblia Guaraní con Deuterocanónicos

Ta'ãnga ñemomba'e guasu

1Mburuvicha guasu Nabucodonosor ojapouka órogui peteĩ ta'ãnga ijyvatéva 30 métro ha ipéva 3 métro. Oho omoñembo'y peteĩ ñúme hérava Dura, tetã Babilóniape.

2Upéi ohenoika opaichagua mburuvicha ha poguasu kuéra hetã tuichakue, oho haguã pe ta'ãnga ojapouka vaekue ñembyaretehápe.

3Oñembyatypa rire mayma poguasu kuéra pe ta'ãnga renondépe,

4peteĩ mburuvicha guasu rembiguái hatã osapukái ha he'i: “Pehendúke maymáva ko'a rupi peikóva, ha mayma tetã ambuegua.

5Pehendu vove turu ipu ramo ha opaichagua mba'epu, peñesũta ha pemomba'e guasu pe ta'ãnga ojapouka vaekue mburuvicha guasu Nabucodonosor.

6Umi noñesũiva ha nomomba'e guasúi pe ta'ãnga ojeitýta tatakua rendýpe.”

7Upéi, oñepyrũ vove ohendu hikuái turu ha opaichagua mba'epu, oĩ haguéicha oñesũ ha omomba'e guasu pe ta'ãnga, órogui ojapouka vaekue mburuvicha guasu Nabucodonosor.

8Oĩ upérõ Babiloniagua kuérava ohóva mburuvicha guasu Nabucodonosor rendápe omoĩ vai haguã judío kuérape.

9He'i chupe hikuái:

—Ore ruvicha guasu, eikove puku kena.

10Ore ruvicha guasu, nde niko ereka vaekue maymávape oñesũ ha omomba'e guasu vaerãha pe ta'ãnga, ohendu vove hikuái turu ha opaichagua mba'epu.

11Ereka vaekue avei umi ndojapóiva péicha, ojeitytaha tatakua rendýpe.

12Umi judío kuéra nde remoĩ vaekue sãmbyhyhára ramo Babilóniape katu ndojapói upéicha. Sadrac, Mesac ha Abed-Negó, umíva niko nomomba'éi ne tupã nguéra ha noñesũi pe ta'ãnga renondépe, órogui rejapouka vaekue.

13Upéva ohendúvo Nabucodonosor ipochy hendy ha ohenoika hendápe Sadrac, Mesac ha Abed-Negó. Oguahẽvo hendápe,

14Nabucodonosor oporandu chupe kuéra:

—Añete piko peẽ napemomba'éi che tupã nguéra ha napeñesũi pe ta'ãnga renondépe, órogui ajapouka vaekue?

15Ko'ágã pehendu ramo turu ha opaichagua mba'epu, peñesũtapa pe ta'ãnga che ajapouka vaekue renondépe? Cháke ndapejapói ramo pejeitýta tatakua rendýpe. Ha mba'eichagua tupã piko upégui pene renohẽta?

16Sadrac, Mesac ha Abed-Negó he'i Nabucodonosórpe:

—Natekotevẽi ro'e ndéve mba'eve ore jehe.

17Tupã, ore romomba'e guasúva, ore pe'áta pe tatakua rendýgui, ha opa mba'e vaígui nde rejaposéva ore rehe.

18Ha ndojapói ramo jepe upéicha, roipota reikuaa ore ruvicha guasu, ore noromomba'e guasu mo'ãiha ne tupã nguéra ha noroñesũ mo'ãi pe ta'ãnga renondépe, órogui rejapouka vaekue.

Daniel ha iñirũ nguéra oñemoinge tatakuápe

19Nabucodonosor hova pytãmba pochýgui ohendúvo pe he'íva Sadrac, Mesac ha Abed-Negó. Ha ojatapyka pe tatakua rehe hakuve haguã 7 jey jepiguágui.

20Upéi he'i umi hembiguái imbaretevévape oipokua ha oipykua haguã Sadrac, Mesac ha Abed-Negópe, ha omombo haguã pe tatakuápe.

21Ha pe oĩháicha, ijao ha opa mba'éreve, oipokua ha oipykua chupe kuéra hikuái, ha omombo tatakuápe.

22Ha pe tatakua haku etereígui, Nabucodonosor péicha oipotágui, pe tata rendy osẽva tatakuágui ohupyty ha ojuka umi omyañáva umi mbohapy kuimba'épe.

Ndéve ojepurahéi vaerã

ha nde réra oñemomba'e guasu

opa árape guarã.

27Ndé niko nde reko joja

opa mba'e rejapo vaekuépe

ore rehe.

Opa ne rembiapokue ijeroviaha,

umi nde rape naikarẽi,

opa mba'e eréva

reporombojavakévo iñañete.

28Nde rejapo vaekue upe heko jojáva

reity ramo ore rehe

ha Jerusalén rehe,

ore ru kuéra ypykue

táva marangatu,

opa umi mba'e vai

ore ári ou vaekue.

29Henda ha hekoitépe

rejapo ore rehe upéicha,

ore angaipáre.

Añetehápe ore reko aña

ha rojapo ivaíva,

rojeívo nde hegui.

Ivai vaekue ore rembiapokue,

norohenduséigui ne rembiapoukapy.

30Umi mba'e ere vaekue oréve

ndé ore rayhúgui,

ndorojapói ha norombyajéi.

31Umi mba'e rembou vaekue ore ári,

umi mba'e rejapo vaekue ore rehe,

heko itépe rejapo.

32Ore me'ẽ ore rehe ija'e'ỹva pópe,

tekove oikuaa'ỹva tapicha rayhu,

ha nde hegui Tupã,

ndoikuaaséiva mba'eve.

Ore reja mburuvicha guasu

heko joja'ỹva pópe,

heko añavéva yvy ári.

33Ha ko'ágã

ndaikatúi roipe'a ore juru,

ñemotĩ ha toryja ore aho'i,

ha opa umi ne momba'e guasúvape.

34Nde réra rehehápe,

ani ore reja opa árape guarã.

Ani remboyke ñe'ẽ me'ẽ

rerekóva ore ndive.

35Nde poriahurereko

ani remboyke ore hegui,

ne irũ tee Abraham,

ne rembiguái Isaac,

ha nde ra'y marangatu Jacob rayhupápe.

36Chupe kuéra

reme'ẽ vaekue ne ñe'ẽ

iñemoñare hetataha

mbyjaita yvága peguáicha,

ha yvy ku'i ra'ỹi

yguasu rembe'ýpe guáicha.

37Ore Jára,

tetã michĩvéva yvy arigua

niko oiko vaekue ore hegui.

Ha ko'ágã roiko toryjárõ

ko yvy jerekuévo

ore angaipáre.

38Ndaipóri véima ko'ã árape

mburuvicha, maranduhára,*f**

ha karai guasu kuéra.

Ndojehecha véima ko'ã árape

mymbahapy*f** ha mymbajuka,*f**

mba'e kuave'ẽ*f** ha insiénso

ojehapy ramo ndéve.

Ndaipóri véima

mamo romoguahẽ haguã ndéve

ore ñemitỹngue tenondere,

39umíva rupi

rohupyty haguã ne pytyvõ.

Opáichavo,

erohory oréve ore ñembyasy

ore py'aite guive

ndéve romoguahẽva,

40rerohoryháicha mymbahapy

oñekuave'ẽ ramo ndéve

ovecha mácho térã tóro,

térã ovecha ra'yeta

oñemongyra pyre.

Ta upéicha kena

ko'ágã ne renondépe

ore mba'e kuave'ẽ,

ha toroiko nde rape rehe

ore py'aite guive.

Araka'eve niko ndoikóiva ñemotĩme

umi nde rehe ojeroviáva.

41Ha ko'ágã katu

roikose nde rapére

ore py'aite guive.

Ndéve romomba'e ore,

ha rojapose

upe ndéve ne mbovy'áva.

42Ani ore reja roñemotĩ,

ema'ẽ uvei ore rehe py'a porãme,

ha ore poriahurereko

nde py'aite guive.

43Orepe'a kena ivaívagui,

mba'e hechapyrãva kena

ejapo ore rehe,

nde réra rehehápe, Ñandejára.

44Toñemotĩ umi ojaposéva ivaíva

ne rembiguái kuérare.

Toiko toryja ramo,

topyta mba'eve'ỹre,

toñehundi ipokatu.

45Toikuaa hikuái

ndeha opa mba'e Jára,

upe Tupã peteĩetéva,

remimbipáva ko yvy jere kuévo”.

46Umi mburuvicha guasu rembiguái kuéra, omombo vaekue chupe kuéra tatakuápe, akóinte ohatapyñave upe tata vléke, ñandy, kapi'i ha jepe'ápe.

47Pe tata rendy ojupi 25 métro pe tatakua ári,

48ha opu'ãvo, ohapypa umi caldéo oĩvape tatakua jerére.Mbohapy karia'y purahéi

51Upe tatakua ryepýpe, mbohapyve kuimba'e oñemoĩ ogueropurahéi, omomorã ha oguerohory Tupãme, he'ívo:

52Ndéve roguerohory,

Tupã, ore ru kuéra ypykue Jára.

Ndéve romomba'e guasu opa ára.

Roguerohory

nde réra marangatu tuichaite,

ha romomba'e guasu opa ára.

53Ndé rejererohory

nde Tupao marangatu mimbipápe,

reñemomba'e guasu

ha reñemomorã opa ára.

54Ndé rejererohory

mburuvicha guasúicha reguapýva,

reñemomba'e guasu

ha reñemomorã opa ára.

55Ndé rejerohory

rehechágui umi ipypukuvehápe,

ha reguapy

umi tekove ipepóva*f** ári,

nde reñemomba'e guasu

ha reñemomorã opa ára.

56Ndé rejererohory

yvága ha arapýre,

reñemomba'e guasu

ha reñemomorã opa ára.

57Opa Ñandejára rembiapokue

perohory chupe,

pemomba'e guasu

ha peropurahéi chupe opa ára.

58Ñandejára remimbou

64Ama ha ysapy

perohory Ñandejárape,

pemomba'e guasu

ha peropurahéi chupe opa ára.

65Opaite yvytu

perohory Ñandejárape,

pemomba'e guasu

ha peropurahéi chupe opa ára.

66Tata ha ára haku

perohory Ñandejárape,

pemomba'e guasu

ha peropurahéi chupe opa ára.

67Ro'y ha y rypy'a

perohory Ñandejárape,

pemomba'e guasu

ha peropurahéi chupe opa ára.

68Ysapy ha y rypy'a

perohory Ñandejárape,

pemomba'e guasu

ha peropurahéi chupe opa ára.

69Y ratã ha ro'y

perohory Ñandejárape,

pemomba'e guasu

peropurahéi chupe opa ára.

70Y rypy'a

Perohory Ñandejárape,

pemomba'e guasu

ha peropurahéi chupe opa ára.

71Ára ha pyhare

perohory Ñandejárape,

pemomba'e guasu

ha peropurahéi chupe opa ára.

72Ára sakã ha pytũ

perohory Ñandejárape,

pemomba'e guasu

ha peropurahéi chupe opa ára.

73Ára tiri ha arai

perohory Ñandejárape,

pemomba'e guasu

ha peropurahéi chupe opa ára.

74Yvy, toguerohory Ñandejárape,

tomomba'e guasu

ha togueropurahéi chupe opa ára.

75Yvyty kuéra,

Perohory Ñandejárape,

pemomba'e guasu

ha peropurahéi chupe opa ára.

76Opa mba'e heñóiva yvy ári,

perohory Ñandejárape,

pemomba'e guasu

ha peropurahéi chupe opa ára.

77Ykua yvu kuéra

perohory Ñandejárape,

pemomba'e guasu

ha peropurahéi chupe opa ára.

78Yguasu ha ysyry kuéra

perohory Ñandejárape,

pemomba'e guasu

ha peropurahéi chupe opa ára.

79Pira guasu ha opa ýpe omýiva

perohory Ñandejárape,

pemomba'e guasu

ha peropurahéi chupe opa ára.

80Guyra kuéra yvytúre pevevéva

perohory Ñandejárape,

pemomba'e guasu

ha peropurahéi chupe opa ára.

81Tymba ñarõ ha mymba kuéra

perohory Ñandejárape,

pemomba'e guasu

ha peropurahéi chupe opa ára.

82Opa yvypóra

perohory Ñandejárape,

pemomba'e guasu

ha peropurahéi chupe opa ára.

83Israel, erohory Ñandejárape,

emomba'e guasu

ha eropurahéi chupe opa ára.

84Ñandejára pa'i kuéra

perohory Ñandejárape,

pemomba'e guasu

ha peropurahéi chupe opa ára.

85Ñandejára rembiguái kuéra

perohory Ñandejárape,

pemomba'e guasu

ha peropurahéi chupe opa ára.

86Heko johéi pyréva

perohory Ñandejárape,

pemomba'e guasu

ha peropurahéi chupe opa ára.

87Imarangatu ha ojejapo'ỹva

perohory Ñandejárape,

pemomba'e guasu

ha peropurahéi chupe opa ára.

88Ananías, Azarías ha Misael

jarohory Ñandejárape,

ñamomba'e guasu

ha jaropurahéi chupe opa ára.

Ha'e niko ñane renohẽ

tugua pypukúgui,

ha ñande pe'a ñemanógui.

Ha'e ñane renohẽ

tatakua rendýgui,

ha'e ñande pe'a tata mbytégui.

89Perohory Ñandejárape

ha'e ipy'a porãgui,

imborayhu ndopáigui araka'eve!

90Opavave pemomba'éva Ñandejárape

perohory chupe.

Ha'e hína Tupã

Tupã nguéra ári oĩva.

Peropurahéi ha perohory chupe,

imborayhu ndopáigui araka'eve!”

Nabucodonosor ohechakuaa mba'e hechapyrãva

91 Upe rire mínte Nabucodonosor opo opu'ã, ha he'i umi ijere rupi oĩvape:

—Nambohapýinte piko umi jaipokua ha jaity vaekue tatakuápe?

—Péicha niko kuri, —he'i chupe hikuái.

92 Ha Nabucodonosor he'i:

—Mba'éicha rupi piko péicharõ ahecha irundy kuimba'e? Péina ahecha oguata hína hikuái pe tata mbytépe ha mba'eve ndojehúi chupe kuéra. Pe irundyha katu ojogua Tupã remimboúpe.

93 Nabucodonosor oho oñemboja pe tatakua jurúre ha osapukái:

—Sadrac, Mesac ha Abed-Negó, Tupã yvatetegua rembiguái, pesẽ upégui ha peju ko'ápe.

Mbohapyve osẽ pe tata rendýgui.

94 Opaite mburuvicha kuéra oĩva upe rupi oñemboja omaña haguã umi kuimba'ére. Ohecha pe tata ndojapói hague hese kuéra mba'eve. Peteĩ iñakã raguénte jepe ndojehoveréi, umi ijao katu ipyahu ha ojegua asy, ha tatatĩnte jepe nahyakuãi hese kuéra.

95 Upe vove Nabucodonosor he'i: “Tojererohory Tupã Sadrac, Mesac ha Abed-Negó Jára, omboúva hemimbou oipe'a haguã hembiguái kuéra jeroviahápe. Ko'ãva ndojapói vaekue che ha'e haguéicha, ha omanose uvei oñesũ rangue ha omomba'e guasu ambue tupã ndaha'éiva imba'e kuéra.

96 Upévare kóicha aipota ojejapo: Oĩ ramo oimeraẽva, taha'e ha'éva, oñe'ẽ vaíva ko'ã kuimba'e Tupã rehe, toñembo'i sa'i, hóga tojeity yvýre ha toiko chugui tapere. Tupãichagua ndaipóri ambue péicha oporope'a ivaívagui.”

97 Upéi Nabucodonosor omohenda porãve ko'ã kuimba'épe, tetã Babilóniape.

98 Mburuvicha guasu Nabucodonosor omoherakuã iñe'ẽ opavavépe, taha'e ha'éva hetã, taha'e ha'éva iñe'ẽ, oikóva ko yvy jerekuévo. Kóicha ha'e:

“Aipota py'a guapy oĩ opaite pene ndive.

99 Iporã vaicha chéve peikuaa opa mba'e hechapyrãva Tupã Yvatetegua ojapóva che rehe.

100 Tuichaitéma niko umi mba'e ha'e ojapóva, ñaimo'ã'ỹ haguãicha! Ha'e oporosãmbyhy vaerã opa árape ha ipokatu ndopa mo'ãi araka'eve.”