Proverbios 1 - Biblia Guaraní con Deuterocanónicos

Temimbo'e

1David ra'y Salomón, Israel ruvicha guasu, imbo'epyrã

3ha jajeheko mbo'e hekópe,

jaiko haguã teko jojápe,

teko hekopegua

ha teko marangatúpe,

4umi mba'eve oikuaa'ỹva

iñarandu haguã,

ha mitã rusu, imba'e kuaa

ha oñamindu'u kuaa haguã.

5Iñarandúva ohendúrõ

oikuaavéta,

ha iñakã porãva

ikatupyryvéta.

6Ikatúta jaikuaa

iñarandúva ñe'ẽ,

mba'épa he'ise umi ñe'ẽnga

ha umi ñe'ẽ hasýva.

7Arandu ñepyrũha

Ñandejára ñemomba'e,

ivýrova katu,

ojapo'i arandu

ha jeheko mbo'e.

Mitã rusúpe guarã ñe'ẽ

8Ehendúke che ra'y

nde ru ñe'ẽ,

ha aníke rejahéi

nde sy ne mbo'évare.

9Upéicharõ ko'ãva

yvoty apesãta ne akãre,

ha mbo'y jegua nde ajúri.

10Che ra'y,

ani reheja ne mbotavy

umi iñangaipáva,

ani rehendu chupe kuéra.

11He'i ramo ndéve:

“Eju ore ndive,

ñamoñuhã imarangatúvape,

12jahape ra'arõ ha jajuka.

13Péicharõ

heta mba'e jahupytýta,

ha imba'e kuerakuégui

ñamyenyhẽ ta ñande róga.

14Ha nde rehupytýne

ore rohupytyháicha avei.”

Péicha he'i ramo ndéve,

15ani reho hendive kuéra

hape kuéragui ejei.

16Mba'e vai apópe

ha'e kuéra ipya'e,

ha mbyky oporojuka haguã.

17Rei oñemoĩ ñuhã

guyra kuéra ohechárõ.

18Iñangaipáva katu

omondérõ ñuhã,

ha'e kuéra jeýnte

ho'a ipype.

19Péicha opa

umi imba'e potáva,

imba'e pota voi ojuka chupe.

20Arandu osapukái pe okáre

opa rupi ohenduka iñe'ẽ.

21Opa aty guasu oĩháme

ha'e oñe'ẽ,

táva guasu rokẽme

kóicha oñehenduka:

22“Araka'e peve piko

peẽ pene mitã rekóva

peikóta mitã tavýicha?

Peẽ pejejapóva

pevy'áta pende jejapóre?

Ha peẽ itavýva

pejahéita arandúre?

23Pehendúna ko'ã ha'éva.

Añe'ẽ niko peẽme

che py'aite guive.

24Pohenói vaekue

ha na peche renduséi.

Ambohasa peẽme che po

ha ndapeikuaaséi mba'eve.

25Poheko mbo'e ramo

napehenduséi vaekue,

añemoñe'ẽ ramo peẽme

mba'eve ndapeikuaaséi.

26Upévare, ho'a vaírõ peẽme

apukáta pende rehe,

ha pekyhyje jave

añembohorýne pende rehe.

27Ágãnte yvytu ratãicha

kyhyje ho'áne pende ári,

opa rupi ho'a vaipáne peẽme,

ha pende jopýne jepy'apy

ha angata.

28Upe vove, che renóine

ha añemokirirĩne pende hegui,

che rekáne

ha nda che juhúi chéne.

29Nda pe hayhúi haguére arandu,

ha napemomba'éi Ñandejárape,

30pemboyke haguére che ñe'ẽ,

ha opa ha'évare pejahéi,

31upévare, pende reko vaikue

ho'áne pende ári,

pene mbojeguaru peve.

32Ijejavykue voi

ohundi itavývape,

ha ivýrovape heko reikue.

33Umi che rendúva katu

oikovéta py'a guapýpe,

okyhyje'ỹre mba'evégui.”