Actau'r Apostolion 15 - University of Wales Guild of Graduates Translation 1945 (NT, Hosea, Amos)

1A daeth rhai i lawr o Iwdea a dechrau dysgu’r brodyr: “Onid enwaedir arnoch yn ôl defod Moesen, ni ellir eich cadw.”

2A chan fod ymryson ac ymddadlau nid bychan rhwng Paul a Barnabas a hwythau, penderfynwyd i Baul a Barnabas a rhai eraill ohonynt fynd i fyny at yr apostolion a’r henuriaid yng Nghaersalem ynghylch y cwestiwn yma.

3Felly danfonwyd hwynt gan yr eglwys, a theithient trwy Phoenice a Samaria, gan adrodd hanes troi’r cenhedloedd, a pheri mawr lawenydd i’r holl frodyr.

4Ac wedi iddynt gyrraedd Caersalem derbyniwyd hwynt gan yr eglwys a’r apostolion a’r henuriaid, a mynegasant gymaint a wnaethai Duw gyda hwynt.

5Ond cyfododd rhai o sect y Phariseaid — rhai a oedd wedi credu — gan ddywedyd bod yn rhaid iddynt enwaedu, ac erchi cadw deddf Moesen.

6Ymgynullodd yr apostolion a’r henuriaid i weld ynghylch y mater yma.

7Ac wedi bod ymddadlau mawr, dywedodd Pedr wrthynt, “Frodyr, gwyddoch chwi i Dduw er y dyddiau cyntaf ddewis yn eich plith fod i’r Cenhedloedd glywed gair yr efengyl trwy fy ngenau i a chredu,

8a’r Duw a ŵyr galonnau a ddug dystiolaeth iddynt trwy roddi iddynt hwy yr Ysbryd Glân megis i ninnau,

9ac ni wahaniaethodd ddim rhyngom ni a hwythau pan burodd eu calonnau hwynt trwy ffydd.

10Yn awr, ynteu, paham y rhowch brawf ar Dduw; — dodi ar warr y disgyblion iau na allodd ein tadau na ninnau mo’i dwyn?

11eithr credwn yr un fath â hwythau, mai trwy ras yr Arglwydd Iesu y’n cadwyd.”

12A thawodd yr holl liaws, a gwrandawent ar Farnabas a Phaul yn mynegi gymaint a wnaethai Duw o arwyddion a rhyfeddodau ymhlith y Cenhedloedd drwyddynt hwy.

13Ac wedi iddynt hwythau dewi atebodd Iago, gan ddywedyd, “Frodyr, gwrandewch arnaf fi.

14Mynegodd Simeon y modd y gofalodd Duw gyntaf gael o blith y Cenhedloedd bobl ar ei enw.

15Ac â hyn y cytuna geiriau’r proffwyd, megis y mae’n ysgrifenedig:

16 Wedi hyn y dychwelaf,

ac adeiladaf drachefn babell syrthiedig Dafydd,

a’i hadfeilion a adeiladaf drachefn,

a chyweiriaf hi o newydd,

17 fel y chwilio’r rhelyw o ddynion am yr Arglwydd,

a’r holl genhedloedd y rhoddwyd fy enw i arnynt,

medd yr Arglwydd, gan wneuthur y

pethau hyn

18yn hysbys erioed.

19Felly fy marn i yw na ddaliom i boeni y rhai o blith y Cenhedloedd a dry at Dduw,

20eithr ysgrifennu atynt am iddynt ymgadw oddiwrth offrymau halogedig y delwau ac oddiwrth anniweirdeb ac oddiwrth y peth a dagwyd ac oddiwrth waed;

21canys y mae i Foesen er yr oesau cyntaf ym mhob dinas rai sy’n ei bregethu, ac yr ydys yn ei ddarllen yn y synagogau bob Saboth.”

22Yna penderfynodd yr apostolion a’r henuriaid ynghyd â’r holl eglwys ethol gwŷr o’u nifer a’u hanfon i Antiochia gyda Phaul a Barnabas; sef Iwdas, a elwid Barsabbas, a Silas, gwŷr blaenllaw ymhlith y brodyr;

23a rhoi llythyr yn eu llaw: “Y brodyr o apostolion a henuriaid, at y brodyr sydd o’r Cenhedloedd yn Antiochia a Syria a Chilicia, henffych well.

24Oherwydd inni glywed i rai ohonom eich cythryblu ac ansefydlu eich meddyliau â geiriau, heb gael ohonynt orchymyn gennym ni,

25penderfynasom yn unfryd ethol gwŷr a’u hanfon atoch gyda’n hanwyliaid, Barnabas a Phaul,

26dynion a gysegrodd eu bywyd dros enw ein Harglwydd Iesu Grist.

27Anfonwn gan hynny Iwdas a Silas, i fynegi, hwythau, yr un pethau ar air.

28Gwelwyd yn dda gan yr Ysbryd Glân a chennym ninnau na ddodid arnoch ddim ychwaneg o faich, oddieithr y pethau anhepgor hyn;

29ymgadw oddiwrth yr hyn a aberthwyd i ddelwau ac oddiwrth waed ac oddiwrth y peth a dagwyd ac oddiwrth anniweirdeb; o ymochel rhag y pethau hyn bydd yn dda arnoch. Yn iach.”

30Felly hwythau, wedi eu gollwng, deuthant i lawr i Antiochia, a chynullasant y lliaws a throsglwyddo’r llythyr;

31ac wedi ei ddarllen bu lawen ganddynt am yr anogaeth.

32Iwdas hefyd a Silas, a hwythau’n broffwydi, anogasant y brodyr trwy lawer gair a’u cadarnhau.

33Ac wedi iddynt dreulio ysbaid gollyngwyd hwynt mewn tangnefedd gan y brodyr at y sawl a’u danfonodd.

35Eithr tariodd Paul a Barnabas yn Antiochia, gan ddysgu a phregethu, ynghyd ag eraill lawer, air yr Arglwydd.

36Wedi rhai dyddiau dywedodd Paul wrth Farnabas, “Dychwelwn yn awr i ymweled â’r brodyr ym mhob dinas y cyhoeddasom air yr Arglwydd, i weld sut y mae arnynt.”

37A dymunai Barnabas gymryd gyda hwynt Ioan, a elwid Marc;

38eithr hawliai Paul, am un a gefnodd arnynt ym Mhamffylia, ac nad aethai gyda hwynt at eu gwaith, na châi hwnnw fod gyda hwynt.

39A chododd diflastod, nes ymwahanu ohonynt â’i gilydd; a chymerth Barnabas Farc gydag ef a hwylio ymaith i Gyprus.

40Eithr dewis Silas a wnaeth Paul, ac aeth ymaith, wedi ei gyflwyno i ras yr Arglwydd gan y brodyr;

41a theithiai drwy Syria a Chilicia, gan gadarnhau’r eglwysi.