Mathew 21 - University of Wales Guild of Graduates Translation 1945 (NT, Hosea, Amos)

1A phan nesasant at Gaersalem, a dyfod i Fethphage ar Fynydd yr Olewydd, yna anfonodd Iesu ddau ddisgybl,

2gan ddywedyd wrthynt, “Ewch i’r pentref sy gyferbyn â chwi, ac yn y fan chwi gewch asen yn rhwym ac ebol gyda hi; gollyngwch a dygwch i mi.

3Ac os dywed neb ddim wrthych, dywedwch, ‘Mae ar yr Arglwydd eu heisiau’; ac yn y fan fe’u henfyn.”

4A hyn a fu fel y cyflawnid yr hyn a lefarwyd gan y proffwyd,

5 Dywedwch i ferch Seion,

Wele dy Frenin yn dyfod,

yn addfwyn ac yn eistedd ar asen,

ac ar ebol o lwdn asyn.

6Ac aeth y disgyblion, a gwneuthur fel y gorchmynasai’r Iesu iddynt,

7a dygasant yr asen a’r ebol, a dodi arnynt eu dillad, ac eisteddodd yntau arnynt.

8A’r rhan fwyaf o’r dyrfa a daenodd eu dillad ar y ffordd, ac eraill yn torri brigau o’r coed ac yn eu taenu ar y ffordd.

9A’r tyrfaoedd, a’i rhagflaenai ac a’i dilynai, oedd yn llefain, gan ddywedyd —

Hosanna i Fab Dafydd;

Bendigedig yw’r un sy’n dyfod yn enw’r Arglwydd;

Hosanna yn y goruchafion.

10A phan ddaeth ef i Gaersalem, cynhyrfwyd yr holl ddinas, gan ddywedyd “Pwy yw hwn?”

11A dywedai’r tyrfaoedd, “Hwn yw’r proffwyd Iesu o Nasareth Galilea.”

12Ac aeth Iesu i mewn i’r deml, a bwriodd allan yr holl weithwyr a phrynwyr yn y deml; a dymchwelodd fyrddau’r cyfnewidwyr arian, a chadeiriau’r gwerthwyr colomennod;

13ac medd ef wrthynt, “Ysgrifennwyd, Fy nhŷ i a elwir yn dŷ gweddi, ond gwnewch chwi ef yn ogof lladron.”

14A daeth ato ddeillion a chloffion yn y deml, ac fe’u hiachaodd hwynt.

15A phan welodd yr archoffeiriaid a’r ysgrifenyddion y rhyfeddodau a wnaeth ef, a’r plant a oedd yn gweiddi yn y deml ac yn dywedyd “Hosanna i Fab Dafydd,” digiasant,

16a dywedasant wrtho, “A glywi di beth a ddywed y rhain?” Ac medd yr Iesu wrthynt, “Clywaf; oni ddarllenasoch erioed O enau plant bach a rhai’n sugno y darperaist iti fawl?”

17A gadawodd hwynt ac aeth allan o’r ddinas, i Fethania, a threuliodd y nos yno.

18A’r bore, wrth ddychwelyd i’r ddinas, daeth arno eisiau bwyd.

19Ac wedi gweled rhyw ffigysbren ar y ffordd, daeth ato, ac ni chafodd ddim arno ond dail yn unig; ac medd ef wrtho, “Mwyach na ddeled ffrwyth ohonof ti byth bythoedd.” A chrinodd y ffigysbren ar unwaith.

20A phan welodd y disgyblion, rhyfeddasant, gan ddywedyd, “Pa fodd y crinodd y ffigysbren ar unwaith?”

21Atebodd yr Iesu iddynt, “Yn wir meddaf i chwi, os bydd gennych ffydd a heb amau, nid yn unig chwi wnewch yr hyn a wnaed i’r ffigysbren, ond hyd yn oed os dywedwch wrth y mynydd hwn ‘Coder di, a bwrier di i’r môr,’ hynny a fydd.

22A phopeth a ofynnoch mewn gweddi gan gredu, chwi a’i cewch.”

23Ac wedi iddo ddyfod i’r deml, pan oedd yn dysgu daeth yr archoffeiriaid a henuriaid y bobl ato, a dywedasant, “Drwy ba awdurdod y gwnei di’r pethau hyn? a phwy a roes i ti’r awdurdod hwn?”

24Atebodd yr Iesu iddynt, “Mi ofynnaf innau i chwi un gair, ac os dywedwch imi hynny, dywedaf innau i chwi drwy ba awdurdod y gwnaf y pethau hyn:

25bedydd Ioan, o ba le yr oedd? ai o’r nef ai o ddynion?” Ymresyment hwythau ynddynt eu hunain, gan ddywedyd, “Os dywedwn, ‘O’r nef,’ fe ddywed wrthym, ‘Paham ynteu nas credasoch?’

26Ac os dywedwn ‘O ddynion,’ y mae arnom ofn y dyrfa; canys y mae pawb yn cyfrif Ioan yn broffwyd.”

27Ac atebasant yr Iesu, “Nis gwyddom.” Ac meddai yntau wrthynt, “Ac ni ddywedaf innau i chwithau trwy ba awdurdod y gwnaf y pethau hyn.

28Ond beth a debygwch chwi? Yr oedd gan ddyn ddau o blant; fe aeth at y cyntaf, a dywedodd, ‘Fy mab, dos heddiw, gweithia yn y winllan.’

29-30Atebodd yntau, ‘Gwnaf i, syr,’ ac eto nid aeth. Ac aeth at yr ail, a dywedodd yr un modd. Atebodd yntau, ‘Nac af’; wedi hynny edifarodd, ac aeth.

31Pa un o’r ddau a wnaeth ewyllys y tad?” Meddant hwy, “Yr olaf.” Medd yr Iesu wrthynt, “Yn wir, meddaf i chwi, fe â’r trethwyr a’r puteiniaid o’ch blaen chwi i mewn i deyrnas Dduw.

32Canys daeth Ioan atoch gyda ffordd uniondeb, ac nis credasoch; ond credodd y trethwyr a’r puteiniaid ef; gwelsoch chwithau, ac nid edifarhasoch hyd yn oed wedyn a’i gredu.

33Clywch ddameg arall. Yr oedd rhyw ddyn o benteulu a blannodd winllan, a chaeodd o’i hamgylch, a chloddiodd ynddi gafn, ac adeiladodd dŵr; a gosododd hi i lafurwyr, ac aeth oddi cartref.

34A phan nesaodd amser ffrwythau, anfonodd ei weision at y llafurwyr i gael ei ffrwythau;

35a dal ei weision a wnaeth y llafurwyr, a churo un, a lladd un arall, a llabyddio un arall.

36Drachefn anfonodd weision eraill, mwy eu nifer na’r rhai cyntaf, a gwnaethant iddynt yr un modd.

37Wedi hynny anfonodd atynt ei fab, gan ddywedyd, ‘Parchant fy mab.’

38Ond pan welodd y llafurwyr y mab, dywedasant yn eu plith eu hunain, ‘Hwn yw’r etifedd; dowch, lladdwn ef, a meddiannwn ei etifeddiaeth.’

39A’i ddal a wnaethant, a’i fwrw allan o’r winllan, a’i ladd.

40Pan ddêl perchen y winllan, ynteu, pa beth a wna i’r llafurwyr hynny?”

41Meddant wrtho, “Fe’u difetha’n llwyr, y dyhirod, a’r winllan a esyd i lafurwyr eraill, a dâl iddo’r ffrwythau yn eu hamseroedd.”

42Medd yr Iesu wrthynt, “Oni ddarllenasoch erioed yn yr ysgrythurau,

Y maen a wrthododd yr adeiladwyr,

hwn a ddaeth yn ben y gongl:

Gan yr Arglwydd y gwnaethpwyd hyn,

ac y mae’n rhyfedd yn ein golwg ni?

43Am hynny, meddaf i chwi, y dygir oddi arnoch deyrnas Dduw, ac y rhoddir i genedl yn dwyn ei ffrwythau hi.

44A’r neb a syrth ar y maen hwn a ddryllir, ac ar bwy bynnag y syrthio, fe’i mâl.”

45A phan glywodd yr archoffeiriaid a’r Phariseaid ei ddamhegion, deallasant mai amdanynt hwy y soniai;

46ac a hwy’n ceisio cael gafael arno, daeth ofn y tyrfaoedd arnynt, am eu bod yn ei gyfrif ef yn broffwyd.