Salmau 54 - Welsh Metrical Psalms by William Rees 1875

SALM LIV.8.7.I’r Pencerdd ar Neginoth, Maschil, Salm Dafydd, pan ddaeth y Ziphiaid a dywedyd wrth Saul, Onid ydyw Dafydd yn ymguddio gyda ni?

1Achub fi, O Dduw! yn d’ enw

Barn fi, mewn cyfiawnder;

2clyw

Lais fy ngweddi, gwrandaw, ystyr,

Wrth fy ’madrodd, O fy Nuw!

3Can’s dyeithriaid gyfodasant,

Yn fy erbyn oll y maen’;

Dynion trawsion geisiant f ’enaid,

Ni osodant Dduw o’u blaen.

4Wele, Duw a’m cynnorthwya,

Mae efe yn mysg y rhai

A gynnaliant f’ enaid ofnus,

Ni fydd arnaf wall na thrai;

5Efe a dâl i fy ngelynion,

Dwg yn ol eu haeddiant hwy,

Tỳr hwynt ymaith — felly derfydd

Am eu coffadwriaeth mwy.

6Ewyllysgar yr aberthaf

I ti foliant, O fy Nuw!

Molaf d’ enw di, O Arglwydd!

Canys da a hyfryd yw;

7O bob trallod y’m gwaredant,

Ca’dd fy llygad yn y fan

Wel’d cyflawniad ei ewyllys

Ar elynion f’ enaid gwan.

Nodiadau.

Y mae enwau a choffadwriaeth llawer o ddynion yn eu perthynas â Dafydd yn neillduol wedi eu cadw a’u trosglwyddo ganddo i fod yn wrthddrychau adgasrwydd a dirmyg drwy yr oesau; megys Döeg yr Edomiad yn y salm ddiweddaf ond un, a’r Ziphiaid yn y salm hon, ac ereill. Preswylwyr dinas o’r enw Ziph oedd y gwŷr hyn. Yr oedd dwy ddinas o’r enw yn Palestina, a’r ddwy o fewn rhandir Iudah hefyd: gwel Ios. xv. 24 a 55. Cymmerai y Ziphiaid bradwrus hyny y drafferth i anfon cenhadau at Saul, i’w hysbysu fod Dafydd yn eu cymmydogaeth hwy, fel y gallai efe gael cyfleusdra i’w ddal a’i ddyfetha, er na wnaethai Dafydd ddim oll yn eu herbyn hwynt, ac er ei fod yn ŵr o’u llwyth eu hunain. Mewn canlyniad i hyny bu efe megys agosaf i syrthio yn llaw Saul o un tro, fel y cawsom achlysur i sylwi o’r blaen yn ein nodiadau ar salm arall.

Yn ei weddi fèr hon y mae y Salmydd yn cydblethu deisyfiadau am y nawdd ddwyfol i’w ddiogelu yn y perygl yr oedd ynddo ar y pryd, a’i hyder yn Nuw fel ei waredwr, a’i benderfyniadau i ymddiried yn yr Arglwydd, ac i’w foliannu yn wastadol. Yn yr adnod ddiweddaf, y mae y waredigaeth y gweddïai ac y disgwyliai am dani wedi dyfod. “Fy llygad a welodd fy ewyllys ar fy ngelynion,” medd efe. Gwelai Saul a’i wŷr ar unwaith yn troi oddi wrtho, pan oeddynt wedi ei amgylchynu, o herwydd i genad ddyfod at Saul i’w hysbysu fod y Philistiaid wedi ymdaenu ar hyd y wlad. Am hyny y dychwelodd Saul o erlid ar ol Dafydd; ac efe a aeth yn erbyn y Philistiaid. O herwydd hyny y galwasant y fan hono Sela Hammahlecoth, sef craig y gwahaniadau: 1 Sam xxiii. 28.

Tra yr oedd Dafydd yn llechu yn anialwch Ziph, daeth ei anwylaf gyfaill, Ionathan, ato “i’r coed, ac a gryfhaodd ei law ef yn Nuw” (1 Sam xxiii. 16); a dyna y tro diweddaf y gwelsant wynebau eu gilydd ar y ddaear!

Tybiaf fod Dafydd yn cyfeirio at y dyddanwch a gawsai yn nghymdeithas Ionathan, a thrwy y geiriau a lefarodd Ionathan, fel cenad anfonedig gan Dduw ato yn ei drallod, yn adn. 4 — lle y dywed, “Wele, Duw sydd yn fy nghynnorthwyo; yr Arglwydd sydd yn mysg y rhai a gynnaliant fy enaid.”