Salmau 40 - Welsh Metrical Psalms by William Rees 1875

SALM XL.7.6.I’r Pencerdd, Salm Dafydd.

1Disgwyliais am yr Arglwydd,

Ac ymostyngodd ef;

Ystyriodd wrth fy nhrallod,

Gwrandawodd ar fy llef;

2Cyfododd fi i fyny

O’r pydew erchyll mawr,

O’r tomlyd bridd lle ’r oeddwn

Yn suddo ’n ddwfn i lawr.

Fe rodd fy nhraed i sefyll

Ar gadarn graig ddigryn,

Gan hwylio fy ngherddediad —

‘Pwy ond efe wnai hyn?’

3Cân newydd gyda hyny

Ro’es yn fy ngenau, llawn

O fawl a diolch iddo

Am ei ryfeddol ddawn.

Llaweroedd a gânt weled

Y waredigaeth hon,

A throant at yr Arglwydd,

Ac ofnant ger ei fron;

Hwy ymddiriedant ynddo,

Ac unant yn y gân,

I roi clodforedd hyfryd

Ar g’oedd i’w enw glân.

4Gwyn fyd y gŵr y byddo

Duw iddo ’n gymmhorth gref;

At feilchion a chelwyddwyr,

Nid ä, ni ŵyra ef;

Yn llwybrau gostyngeiddrwydd

Y rhodia ef yn rhydd —

Y Duw gobeithiodd ynddo

Yn darian iddo fydd.

5Lliosog iawn, O Arglwydd

Ein Duw! y gwnaethost ti,

Dy ryfeddodau mawrion

Erioed tuag atom ni;

Nis gellir byth eu cyfrif

Yn drefnus — maent yn stôr;

Yn amlach eu rhifedi

Na thywod mân y môr!

Rhan

II.

8.7.

6Ebyrth ac offrymau ’r allor

Ni chyflawnant d’wyllys di;

Er sylweddu y cysgodau

Ti gymmhwysaist gorph i mi.

Offrwm tanllyd a phechaberth,

Ni ofynaist: nid oes nerth

Ynddynt i ddileu pechodau —

Annigonol yw eu gwerth.

7Yna d’wedais, Wele, ’r ydwyf

Fi yn dyfod — Wele fi;

Ysgrifenwyd felly am danaf,

Yn rhol llyfr dy arfaeth di.

8Da yw genyf wneuthur d’wyllys,

O fy Nuw! a’th gyfraith sydd

Anwyl genyf — mae’n cartrefu

Yn fy nghalon nos a dydd.

9Dy gyfiawnder a bregethais

Yn y dyrfa aml ei rhi;

Nid atteliais fy ngwefusau,

Arglwydd, fel y gwyddost ti.

10Dawn dy ras a’th iachawdwriaeth,

A’th ffyddlondeb ar bob awr;

Nid atteliais i eu traethu

Yn y gynnulleidfa fawr.

Rhan

III.

8.7.

11Dyro im’, nac attal rhagof,

Arglwydd, dosturiaethau ’th ras;

Dy drugaredd a’th wirionedd

Byth a’m cadwont i, dy was.

12Drygau mawrion annifeiriol

A’m cylchynant o bob tu;

Fy mhechodau a’m daliasant

Fel na allwn edrych fry.

Canys amlach yw fy meiau

Nac yw gwallt fy mhen o rif,

Ac am hyny palla ’m calon —

Soddi ’r ydwyf yn y llif.

13Rhynged bodd it’ fy ngwaredu,

Arglwydd, â’th alluog fraich;

Ynte derfydd byth am danaf,

Dan annhraethol bwys fy maich.

14Cydg’wilyddier a gw’radwydder

Hwy a geisiant f’ einioes gu;

Gyrer yn eu hol dan warthrudd

Rhai ’wyllysiant ddrwg i mi.

15Anrhaith fyddo ’n wobr iddynt

Am eu dirmyg a’u trahâ,

Y rhai dd’wedant mewn dygasedd,

Beunydd wrthyf fi, Ha! ha!

16Llawenhaed ac ymhyfryded

Y rhai oll a geisiant Dduw:

Y rhai gâr ei iachawdwriaeth,

Oll, mawrhânt ei enw gwiw.

17Tlawd a gwael, anghenus, truan,

Arglwydd, ydwyf — gwyddost ti;

Yn dy dosturiaethau grasol

Meddwl, cofia am danaf fi.

Nodiadau.

Achlysur cyfansoddiad y salm hon oedd gwaredigaeth nodedig a gafodd Dafydd o ryw drallod a pherygl mawr iawn, yr hwn y disgrifia efe ei gyflwr ar y pryd, fel un wedi suddo mewn pydew erchyll, a glynu mewn pridd tomlyd yn y pydew hwnw. Nis gellir penderfynu pa un o drallodion mawrion ei fywyd a olygir yn neillduol yn y salm. Ymddengys oddi wrth ei ymadroddion, fod ei waredigaeth o’r cyfyngder hwnw yn un mor nodedig ag y buasai llawer o sôn am dani, ac yn gyfryw ag y buasai raid i ddynion weled a chydnabod llaw yr Arglwydd ynddi; ac yr effeithiai i beri i lawer o honynt ofni, a throi at yr Arglwydd. Wedi dadgan ei deimlad diolchgar am y waredigaeth hono, ä y Salmydd yn mlaen, yn ddiarwybod iddo ei hun, fe ddichon, i lefaru am “ddioddefaint ac aberth Crist, a’r gogoniant ar ol hyny.” Nid yw yr ymadroddion, o adn. 6 hyd adn. 10, yn briodol mewn un modd i Dafydd, nac i neb arall — ond Crist yn unig; ac yn ei enau ef y gesyd yr apostol y geiriau, wrth eu coffhau yn Heb. x. 5, 6, 7. O adn. 10 hyd ddiwedd y salm, llefara Dafydd am dano ei hun; lle y cydnabydda efe amledd ac ysgelerder ei bechodau, gan weddïo am gael ei waredu oddi wrthynt hwy, ac oddi wrth ei holl elynion. Yr oedd ganddo nerth a hyder i weddïo am faddeuant o’i bechodau, er mor aml ac ysgeler oeddynt, oddi wrth y dadguddiad yr oedd newydd ei gael o’r aberth mawr a hollddigonol dros bechod, oedd wedi ei drefnu gan Dduw, ac i gael ei roddi yn nghyflawnder yr amser ordeiniedig ganddo.