Salmau 7 - Welsh Metrical Psalms by William Rees 1875

SALM VII.8au. 8 llin.Sigaion Dafydd, yr hwn a ganodd efe i’r Arglwydd o blegid geiriau Cus, mab Iemini.

1Ymddiried ynot ti, O Dduw!

I’m cadw rhag y gelyn ’rwy’,

2Rhag iddo larpio f’enaid byw,

Na bo gwaredydd iddo mwy;

3O Arglwydd Dduw! os gwnaethum hyn,

4O thelais ddrwg i neb am dda —

Neu os na achubais i y dyn

Oedd imi ’n elyn llawn trahâ:—

5Erlidied ef, y gelyn mawr,

Fy enaid — goddiwedded ef,

Sathred fy mywyd ar y llawr;

Ac na wrandawed neb fy llef:

6Cwyd yn dy ddig, O Dduw! yn glau,

O herwydd llid y gelyn ddyn,

A deffro drosof i gwblhau

Y farn orch’mynaist di dy hun.

7Daw tyrfa’r bobloedd felly’n rhwydd

I amgylchynu ’th sedd yn llu,

Ymddyrcha dithau yn eu gŵydd

I’th lys, yn yr uchelder fry:

8O Arglwydd! Barnwr Mawr a Rhi

Y bobloedd ar y ddaear hon,

Barn di dy hun fy achos i

’Nol fy nghyfiawnder ger dy fron.

9Anwiredd annuwiolion cas

Darfydded weithian, peidied byth;

Ond cyfarwydda di, o’th ras,

Y cyfiawn yn dy ffyrdd dilyth:

Can’s cyfiawn wyt — ti’n unig sy’

’N adnabod dyfnder calon dyn:

10Tydi yw fy Ngwaredwr cry’,

A phawb o union galon gun.

Rhan

II.

M. S.

11Duw sydd yn Farnwr cyfiawn iawn,

A Duw sydd ddigllawn beunydd

Wrth yr annuwiol fỳn barhau

I ddilyn llwybrau efrydd.

12Ac oni ddychwel ef ar frys,

Boed hyn yn hysbys iddo,

Fe hoga Duw ei gleddyf llym,

A dwyfol rym i’w daro.

Ac eisoes mae ei fŵa dig

Yn anneledig ato;

13Angeuol arfau’n barod wnaeth

I wneyd gorfodaeth arno.

14’R annuwiol ymddwyn yn ei fryd

Ar bob rhyw enbyd aflwydd;

Beichioga ar gamwedd yn ddibwyll,

Esgora ar dwyll a chelwydd.

15Efe a dorodd bwll i ddyn,

A diwyd bu’n ei gloddio;

A’r cyntaf oll oedd ef ei hun

A syrthiodd wed’yn ynddo.

16Syrth ei anwiredd ar ei ben,

A gwna lwyr ddiben arno;

A’i drahâ ar ei gopa syrth,

A derfydd byth am dano.

17Clodforaf di, O Arglwydd Nêr!

Am dy gyfiawnder canaf;

Canmolaf d’ enw tra f’wyf byw,

O Arglwydd Dduw goruchaf!

Nodiadau.

Nid ychydig yw nifer y tybiau gwahanol a fu ynghylch pwy oedd y Cus, mab Iemini, y cyfeirir ato yn nheitl y salm hon, gan nad oes un crybwylliad am ŵr o’r enw hwnw yn hanes Dafydd. Anfuddiol fyddai coffau y gwahanol dybiau hyny. Yr hon a ymddengys yn fwyaf tebygol yw, mai Saul ei hun ydoedd y “mab Iemini” hwn, ond na ddewisai Dafydd ei enwi yn eglur. Rhoddai awgrymiad yn unig pwy oedd y person a olygid ganddo — mai Saul mab Cis ydoedd, gan droi y Cis yn Cus, mewn ffordd o ochelgarwch. Cyfeiria, fe ddichon, at y geiriau a lefarodd Saul yn ei erbyn wrth ei weision (1 Sam xxii. 7, 8), pan y cyhuddai ef o fradwriaeth yn erbyn ei goron a’i fywyd, er y darfuasai iddo ef ei ddyrchafu a’i anrhydeddu. Gwystla yntau ei enaid yn ddiofryd i ddinystr mewn gwadiad o’r cyhuddiad brwnt, ac appelia at Farnwr Mawr y byd fel tyst o’i ddiniweidrwydd, a rhydd ei achos yn hyderus yn ei law ef i wneyd âg ef gyfiawnder. Sicrhâ ei fod, nid yn unig yn ddieuog o dalu drwg am dda, fel y cyhuddai y mab Iemini hwnw ef; ond o’r tu arall, ei fod wedi talu da am ddrwg yn hytrach — a gwnaeth felly i’w elyn penaf, Saul, droion. Mor hyderus y gall yr hwn nad yw ei galon ei hun yn ei gondemnio nesau at Dduw, pan fyddo dynion yn ei gyhuddo a’i gondemnio ar gam. Cydwybod yn cyhuddo, a chalon yn condemnio, sydd yn gwanhau hyder yr enaid ger bron Duw mewn gweddi. Am gyfiawnder i’w achos yn unig y gweddïai Dafydd yn y salm hon, ar sail cyfiawnder ac uniondeb ei fater, fel un cwbl ddiniwed o’r hyn y cyhuddid ef gan ddynion. Am drugaredd yn unig y gweddïai yn y salm o’r blaen, fel un a gyhuddid gan ei gydwybod ei hun o’i fod yn euog fel troseddwr yn erbyn Duw. Y mae cyfiawnder Duw yn ngwaredigaeth y diniwed yn ogoneddus; ond y mae ei drugaredd yn ngwaredigaeth yr euog, yn llawer mwy gogoneddus. Clodfora y Salmydd yr Arglwydd fel Barnwr cyfiawn yn benaf yn y salm hon, ac ymhyfryda ynddo yn y cymmeriad hwnw; canys ar y wyneb hwnw i’r cymmeriad Dwyfol y mae efe yn edrych y waith hon. Y mae y gân yn rhagorol iawn drwyddi; ond y mae ei ganiadau clodforedd i ras a thrugaredd faddeuol ei Dduw yn rhagorach a melusach.