2 Ar-ari 18 - Bible with DC

Ni Hezekias nga Ari ti Juda(2 Cron. 29:1-2; 31:1)

1Iti maikatlo a tawen a panagturay ni Oseas nga anak ni Ela a kas ari ti Israel, naisaad ni Hezekias nga anak ni Ahaz a kas ari ti Juda.

2Duapulo ket lima ti tawen ni Hezekias idi agari ket 29 a tawen a nagturay idiay Jerusalem. Ni Abiha nga anak ni Zacarias ti inana.

3Nalinteg ti inar-aramid ni Hezekias iti imatang ni Yahweh; a kas iti daydi Ari David a kapuonanna.

4DinadaelnaNum. 21:9. dagiti lugar a pagdaydayawan dagiti pagano, binurburakna dagiti bato nga adigi, ken tinumbana dagiti adigi a naidaton ken ni Asera a diosa. Binurburakna met ti sinan-uleg a bronse nga inaramid ni Moises a maaw-awagan iti Nehustan. Agingga kadagita a tiempo, nagpupuor dagiti Israelita iti insenso a kas pammadayaw iti sinan-uleg.

5Nagtalek ni Hezekias ken ni Yahweh a Dios ti Israel. Awanen ti ari a kas ken ni Hezekias a nagturay iti Juda, sakbay man wenno kalpasan ti panagturayna.

6Napudno ken ni Yahweh ket pulos a di nagsukir kenkuana; saanna a sinalungasing dagiti bilin nga inted ni Yahweh ken ni Moises.

7Iti kasta, adda kenkuana ni Yahweh ket nagballigi iti amin nga inaramidna. Binusorna ti emperador ti Asiria ket dina kinayat ti sumuko kenkuana.

8Pinarmekna dagiti Filisteo ket rinautna dagiti pagnanaedanda, manipud iti kabassitan a barrio agingga iti kadakkelan a siudad, agraman ti Gaza ken dagiti kabangibang a dagana.

9Iti maikapat a tawen a panagturay ni Hezekias, iti maikapito a tawen a panagturay ni Oseas iti Israel, rinaut ni Salmaneser nga emperador ti Asiria ti Israel ket linakubna ti Samaria.

10Iti maikatlo a tawen, simmuko ti Samaria. Napasamak daytoy iti maikanem a tawen a panagturay ni Hezekias ken ti maikasiam a tawen a panagturay ni Oseas.

11Impanaw ni Salmaneser dagiti Israelita a balud ket impanna ida idiay Asiria. Pinagnaedna ti sumagmamano kadakuada iti siudad ti Hala, ti dadduma iti asideg ti Karayan Habor iti daga ti Gozan ket ti dadduma kadagiti siudad ti Media.

12Naparmek ti Samaria gapu ta saan a nagtulnog dagiti Israelita ken ni Yahweh a Diosda. Sinalungasingda ti katulaganna kadakuada ket dida nagtulnog kadagiti amin a linteg nga inted ni Moises nga adipen ni Yahweh. Sinukirda ni Yahweh.

Panggep dagiti Siriano a Rauten ti Jerusalem(2 Cron. 32:1-19; Is. 36:1-22)

13Iti maika-14 a tawen a panagturay ni Ari Hezekias, rinaut ni Senakerib nga emperador ti Asiria dagiti nasarikedkedan a siudad ti Juda ket pinarmekna ida.

14Nangibaon ni Hezekias iti mapan ken ni Senakerib nga adda idi idiay Lakis. Kastoy ti pinaibagana: “Nagbiddutak; pangngaasim ta isardengmo ti irarautmo ket itedko ti buis a kayatmo a dawaten.” Pinaibaga ti emperador a masapul nga agbayad ni Hezekias iti 10 a tonelada a pirak ken maysa a tonelada a balitok.

15Inted ni Hezekias kenkuana ti amin a pirak iti Templo ken iti pagiduldulinan ti gameng ti palasio.

16Linekkabna pay dagiti balitok kadagiti ruangan ti Templo ken dagiti balitok nga inkalupkopna kadagiti baotek ket impatulodna dagitoy ken ni Senakerib.

17Nangibaon ti emperador ti Asiria iti dakkel nga armada manipud Lakis tapno rautenda ni Hezekias idiay Jerusalem; dagiti tallo a kangatoan nga ofisialesna ti nangipangulo. Idi dumtengda idiay Jerusalem, sinakupda ti dalan nga asideg iti pagtartrabahoan dagiti agar-aramid iti lupot, iti abay ti kanal a pagayusan ti danum nga aggapu iti akingngato a dan-aw.

18Kalpasanna, pinaayabanda ni Hezekias ket tallo kadagiti ofisialesna ti ari ti rimmuar a nangsabat kadakuada. Isuda da Eliakim nga anak ni Hilkias a mayordomo ti palasio; Sebna a sekretario ti palasio; ken Joa nga anak ni Asaf nga agay-aywan kadagiti napapateg a papeles.

19Maysa kadagiti ofisiales a taga-Asiria ti nangibaga kadakuada a kayat a maammoan ti emperador no ania ti pagpampannakkel ni Ari Hezekias.

20Kinunana, “Ipagarupmo kadi nga umanay ti sao a mangala iti lugar ti sikap ken bileg iti gubat? Siasino ti pampanunotem a tumulong kenka nga umalsa a maibusor iti Asiria?

21Namnamaem a tulongannaka ti Egipto? Mayarig dayta iti panagaramat iti runo a kas sarukod—matukkol ket tudokenna ti imam. Kasta ti kayarigan ti ari ti Egipto no adda siasinoman nga agtalek kenkuana.”

22Intuloy ti ofisial, “Wenno kunam nga agtalekka iti Apo a Diosmo? Dimo met aya dinadael dagiti santuario ken altar ti Apo ket kalpasanna, imbagam kadagiti tattao ti Juda ken Jerusalem nga iti laeng altar iti Jerusalem ti pagdaydayawanda.

23Makitulagak kenka iti nagan ti emperador. Ikkanka iti 2,000 a kabalio no adda masapulam a 2,000 a tattao nga agsakay kadakuada!

24Dimo kabaelan a sarangten uray ti kababaan nga ofisial ti Asiria. Nupay kasta, namnamaem nga ikkandaka dagiti Egipcio kadagiti lugan a pakigubat ken soldado nga agkabalio!

25Ipagarupmo kadi a dinak tinulongan ti Apo idi rautek ken dadaelek ti pagiliam? Mismo a ti Apo ti nangbilin kaniak a mangraut ken mangdadael iti pagariam.”

26Kinuna da Eliakim, Sebna ken Joa iti ofisial, “Apo, dika agsao iti Hebreo. Agsaoka iti Arameo ta maawatanmi; dumdumngeg dagiti amin a tattao nga adda iti rabaw ti bakud.”

27Kinuna ti ofisial, “Ipagarupyo kadi a kadakayo ken iti ari laeng ti nakaibaonak a pangibagaan amin dagitoy a sao? Saan! Kasasaok met dagiti agtutugaw iti rabaw ti bakud; kanendanto met ti rugitda ken inumendanto ti isboda a kas kadakayo.”

28Timmakder ti ofisial ket impukkawna iti Hebreo, “Denggenyo ti ibaga ti emperador ti Asiria!

29Ballaagannakayo a dikayo paallilaw ken ni Hezekias. Dinakayo maisalakan ni Hezekias.

30Diyo italtalek ni Hezekias no ibagana a mangnamnamakay iti Apo. Diyo ipagarup nga isalakannakayo ti Apo ket dina ipalubos ti armadami a Siriano a mangsakup iti siudadyo.

31Diyo ipangag ni Hezekias. Ibilin ti emperador ti Asiria a rummuarkay iti siudad ket sumukokayo. Mapalubosankayto amin a mangan iti ubas iti kaubasanyo, ken igos kadagiti bukodyo a kayo ken uminum iti danum kadagiti bukodyo a bubon—

32agingga a pagnaedennakayo ti emperador iti maysa a pagilian a kas iti pagilianyo, iti daga nga adda kaubasan a pagalaanyo iti arak ken iti trigo a pagaramidyo iti tinapay. Maysanto a daga a pakasarakan kadagiti olibo, lana ti olibo ken diro. No tungpalenyo ti bilin ti emperador, saankayto a matay ngem agbiagkayto. Dikayo paallilaw ken ni Hezekias iti panangibagana nga ispalennakayo ti Apo.

33Adda kadi didiosen iti uray ania a nasion a nangispal iti pagilianna iti pannakabalin ti emperador ti Asiria?

34Sadino itan ti ayan dagiti dios ti Hamat ken Arpad? Yan dagiti dios ti Sefarvaim, Hena ken Ivva? Adda kadi kadakuada ti nakaispal iti Samaria?

35Napuotanyo kadin nga adda dios ti uray ania kadagitoy a pagilian a nakaispal iti pagarianna iti pannakabalin ti emperadormi? Ania ngarud ti pagkunaanyo a maispal ti Apo ti Jerusalem?”

36Nagulimek dagiti tattao kas imbilin ni Ari Hezekias ket awan kadakuada ti simmungbat.

37Rinay-ab da Eliakim, Sebna ken Joa ti pagan-anayda gapu iti ladingitda ket napanda imbaga iti ari ti kinuna ti ofisial a taga-Asiria.