Hebreos 11 - Bible

Amokue arakaete yureko wae reta wɨrowia kawi Tumpa re wae

1Jayawe, ¿kërái ra yarowia kawi Tumpa re? Ime jeta mbaembae ikawi wae Tumpa jei umeeta oï yandewe wae. Jare yande ñaäro yawe jokua mbaembae yarowia katu rewe, jukuärái ko yarowia kawi Tumpa re. Jae nunga wi Tumpa uikuaaka yandewe jeta mbaembae yaecha’ä wae rewa. Jare yande yarowia kawi yawe jokua mbaembae re, jukuärái ko yarowia kawi Tumpa re.

2Jare jukuärái ko yanderamɨkue reta umbɨyerowia Tumpa. Jae reta wɨrowia jese añetete rewe.

3Yande yarowia Tumpa jei wae re ramo, yaikuaa Tumpa uyapo iñee rupiño ɨwɨ jare opaete ara re ñonoï wae. Jare jukuärái opaete mbaembae yaecha wae Tumpa uyapo mbae awe wi.

4Yanemandúa kawi ñaï Abel re. Jae wɨrowia Tumpa jei wae re; jáeramo wɨraa mbaemɨmba uyuka umee Tumpa pewarä. Jare jukuärái umee chupe mbae ikawiete wae tɨkeɨ Caín mbae umee wae wi. Jáeramo Tumpa uikuaaka yandewe jae umae Abel re jeko mbae wae rami, jare uyemɨngeta kawi jokua Abel ueru umee chupe wae re. Jare yepe tëi Abel umano, erëi jae jeko imeño yanemboe oï añawe rewa kërái yarowia waerä Tumpa re.

5Jae nunga wi yanemandúa Enoc re. Enoc wɨrowia Tumpa jei wae re, jare jukuärái umbɨyerowia Tumpa. Añetete Tumpa umae kawi jese. Jáeramo Enoc umano’ä. Echa’ä Tumpa sɨmi wɨraa Enoc ara pe jekowe rewe, jare kiawe kua ɨwɨ pewa ipuere’ä uwäe chupe.

6Jayawe yande reta mbaetɨ yawe yarowia Tumpa jei wae re, ndarau etei yandepuere yambɨyerowia Tumpa. Yaipota yaya jese yawe, imeta ko yarowia ime ko Tumpa wae. Jare imeta ko yarowia wi Tumpa uyapota ikawi wae yandewe yaeka yawe jae yandepɨa rewe.

7Jae nunga wi yanemandúa Noé re. Tumpa uikuaaka chupe ombouta iko ɨporu wasu. Jare Noé wɨrowia. Jáeramo uipɨu rewe uyapo chalana wasu, jukuärái jae jare jëtara reta ipuere waerä oyepe ɨporu wasu wi. Jáeramo Noé wɨrowia Tumpa jei wae re ramo, Tumpa umae jese jeko mbae wae rami. Jare Noé kua uyapo wae rupi uyekuaa jupiete ko opa umano waerä opaete ïru ɨwɨ pewa reta ɨporu wasu pe, echa’ä jae reta wɨrowia’ä Tumpa re.

8Jae nunga wi yanemandúa Abraham re. Tumpa jei chupe oë oo waerä iɨwɨ wi ambɨe ɨwɨ pe – jae ko jokua ɨwɨ Tumpa umeeta iko chupe iɨwɨrä wae pe. Jayawe yepe tëi Abraham uikuaa’ä ketɨ ra oo iko wae, erëi oë oo Tumpa re wɨrowia rewe.

9Jare oo uwäe yawe jokua ɨwɨ pe, Abraham uyakao joko pe ipɨawiwe rewe. Echa’ä jae wɨrowia Tumpa re, jare Tumpa jei ma chupe: “Kua ɨwɨ ameeta aï ndewe ndeɨwɨrä jare niñemoñaa reta iɨwɨrä,” jei chupe. Jare Tumpa jukuäraiete jei wi Abraham taɨ Isaac pe jare jumɨmino Jacob pe. Erëi yepe tëi jae reta ko jokua ɨwɨ iyarä etei, erëi jesewe jekuaeño yureko joko pe o wakapi pewa pe ambɨe ɨwɨ pewa echa rami.

10Erëi Abraham pewarä, jokua mbae’ä etei ko chupe. Echa’ä jae uäro iko jokua tëta wasu opa mbae wae Tumpa etei uyapota wae.

11Jare yanemandúa wi Sara re. Yepe tëi jae ko imembɨ mbaei wae jare ukuakuaaete ma, erëi Tumpa jei chupe: “Nemembɨta neï.” Jayawe Sara imembɨ, echa’ä jae wɨrowia Tumpa jupi ko uyapo waerä jae jei uyapota wae.

12Jáeramo yepe tëi Abraham indechi ma jare uñemoña rape’ä ma iko, erëi chuwi ou jetaete ye ye iñemoñaa reta. Kërái jeta ko yasɨtata reta ara re oï wae jare jeta ye ye ko ɨwɨkuïti ɨ wasu jembeɨ pe oï wae, jukuärái rami ko Abraham iñemoñaa reta.

13Abraham, Isaac, jare Jacob jekuaeño wɨrowia Tumpa jei chupe reta wae re, jare opa umano reta wɨrowia rewe. Jare yepe tëi uecha’ä reta opaete mbaembae Tumpa jei umeeta iko chupe reta wae, erëi jae reta wɨrowia Tumpa uyapota iko jae jei wae. Añetete jae reta imaerä Tumpa uyapo wae echa ma chupe reta. Jare jokua jaekawi chupe reta. Jae reta imara mbae rewe jei: “Ore kua ɨwɨ pewa’ä ko. Ore ko jae kua ɨwɨ rupi nduwata nduiko waeño,” jei reta.

14Jare kua jei reta ramo, yaikuaa jae reta ueka yureko kiape jaeño mái yureko waerä jare ipuere waerä jei, “Kua ko jae oreɨwɨ,” jei waerä.

15Jare jokua ɨwɨ jae reta ueka yureko wae jae’ä ko kiape jae reta oa pɨpe wae jare opa ueya reta wae. Echa’ä jukuärái yawe, jae reta ipuereta tëi jokua ɨwɨ pe uñatima ye ipɨawiwe rewe.

16Erëi jukuärai’ä uyapo reta. Jae reta ikɨrëɨete yureko pëti ɨwɨ ikawiete ye wae pe – jae ko ɨwɨ ara pe oï wae pe. Jáeramo Tumpa uyerowiaete jae reta iTumparä iko ramo. Jukuärái yaikuaa, echa’ä Tumpa uyapɨkatu pëti tëta wasu jae reta imaerä ara pe.

17Ñamae ye Abraham re. Tumpa jei chupe uyapota iko mbaembae ikawi wae jae imaerä. Erëi Tumpa uipota omboporowa iko Abraham añetete ra wɨrowia iko jese wae. Jáeramo jei chupe wɨraa uyuka waerä taɨ Isaac. Jare Abraham wɨrowia Tumpa re ramo, uyukata tëi iko taɨ jae waeño wae.

18Tenonde yawe Tumpa jei chupe: “Jaeño nderaɨ Isaac iñemoñaa reta yurekota ñemoñaa añetete pewa chemaerä,”Génesis 21.12 jei. Erëi Abraham jae ma iko tëi uyuka waerä Isaac,

19echa’ä jae wɨrowia uyuka yawe taɨ, Tumpa ipuere umbɨjekowe ye ueru chupe umanokue wae reta ipɨte wi. Jare jukuärái rami uyeyapo, echa’ä Abraham pewarä taɨ umanota tëi iko. Jare umano’ä ramo, ikowe ye ma ou chupe wae echa.

20Jare yanemandúa wi Isaac re. Jae uikuaaka taɨ reta Jacob jare Esaú pe mbaembae Tumpa uyapota iko chupe reta wae. Jare jokua jae jei chupe reta wae, jae wɨrowia Tumpa uyapota iko chupe reta.

21Jae ramiño wi Jacob umanota ma iko yawe, uikuaaka pëti pëti José taɨ reta pe mbaembae Tumpa uyapota iko chupe reta wae. Jare jae wɨrowia Tumpa uyapota iko chupe reta. Jare ipopoka re uyeko iko rewe umbutuicha Tumpa jee.

22Jare yanemandúa José re wi. José wɨrowia Tumpa jei wae re. Jáeramo umanota ma iko yawe, jei: “Outa uwäe oï ara ñanerëtara Israel iñemoñaa reta opa oë waerä kua ɨwɨ Egipto wi. Jare jokua ara ou ma uwäe yawe, turaa reta wi chekäwekue ɨwɨ Canaán pe oñotɨ waerä,” jei chupe reta.

23Jae nunga wi yanemandúa Moisés tu jare ichɨ re. Jae reta wɨrowia kawi Tumpa re. Jáeramo yepe tëi mburuwicha wasu jei opaete Israel iñemoñaa isambiaɨ kuimbae jaeramo oa wae reta imeta ko umano, erëitu Moisés oa yawe, tu jare ichɨ oñomi reta Moisés o pe mbapɨ yasɨ rupi. Echa’ä jae reta uecha Moisés ko jae sambiaɨ ikawi wae, jare ukɨye’ä reta mburuwicha wasu wi.

24Jae nunga wi yanemandúa Moisés re. Jae wi wɨrowia kawi Tumpa re. Mburuwicha wasu Egipto pewa tayɨ umbɨkuakuaa Moisés mburuwicha wasu jëta pe imembɨrä. Erëi Moisés ukuakuaa ma yawe, ueya opaete mbae ikawi wae mburuwicha wasu jëta pewa.

25Jae ipuereta tëi jekuaeño iko mbae kachi waeño uipota uyapo wae rupi joko pe. Añetete jukuärái yaiko yawe, ipuere ko yanembɨyerowia. Erëi jokua ko jae mbae kachi wae Tumpa jowai jare jokua nunga yerowia michi pewaño ko. Erëi Moisés uyapo’ä jukuärái. Jae uiparawo uiporara waerä Israel iñemoñaa reta ndiwe – jae ko Tumpa uiparawo wae reta ndiwe.

26Echa’ä Moisés wɨrowia Upuruepɨ wae outa iko wae re. Jare chupe waerä ikawiete ko uiporara waerä jokua jae wɨrowia wae re opaete mbaembae ikawi wae ɨwɨ Egipto pe ime tëi oï wae wi. Echa’ä jae wɨrowia Tumpa jetaete ye umɨñatimata iko chupe jokua re.

27Jare Moisés wɨrowia Tumpa jei wae re ramo, ukɨye’ä mburuwicha wasu iarasɨ wi jare oë oo ɨwɨ Egipto wi. Yepe tëi Tumpa uyekuaa mbae wae ko, erëi Moisés uñemɨmɨräta jese uecha oï rami.

28Tenonde yawe Tumpa uikuaaka Moisés pe araɨwa upuruyuka wae outa uasa oo iko opaete jokua ɨwɨ rupi jare opata uyuka wɨreko opaete wae taɨrɨpɨ reta. Jare Tumpa uikuaaka chupe wi kërái uyerepɨ reta waerä. Jayawe Moisés wɨrowia Tumpa jei wae re ramo, jei Israel iñemoñaa reta pe pëti pëti tëta iya uyuka waerä mbaemɨmba jare juwɨ pɨpe uɨpi waerä jëta jöke, jukuärái awɨye waerä umano taɨrɨpɨ reta. Jare jukuärái Moisés umbɨara pascua tenondewa.

29Joko wi Israel iñemoñaa reta Tumpa re wɨrowia rewe uasa reta Mar Pɨ̈ta jee wae mbɨte rupi kërái ɨwɨ utini wae rupi uasa reta wae rami. Erëi sɨndaro reta ɨwɨ Egipto pewa jukuärái wi omboporowa tëi yawe, ɨ uñatima ye jenda pe chupe reta jare opa iputupa reta.

30Jare taɨkue rupi Tumpa jei Israel iñemoñaa reta pe uyere reta waerä tëta wasu Jericó re chiu ara rupi. Jare jukuärái uyapo reta wɨrowia rewe. Jare chiu ara ma uyere reta yawe, tëta wasu ikësea ita pewa opa uyapara chupe reta.

31Jare yanemandúa wi jokua kuña Jericó pewa Rahab jee wae re. Jae ko kuña jete re umɨngana iko wae. Erëi jae wɨrowia Tumpa re ramo, umbɨasa kawi jëta pe jokua Israel pewa upurupiäro wae reta. Jáeramo jokua tëta wasu ikësea opa uyapara yawe, jare opaete Jericó pewa Tumpa re wɨrowia’ä wae reta opa umano yawe, Rahab umano’ä.

32¿Mbae ye ra jaeta aipo? Echa’ä uepitɨ'ä ma chewe ara amɨmbeu waerä pewe Gedeón rewa, jare Barac, Sansón, Jefté, David, Samuel, jare opaete kuimbae Tumpa iñee arakae umɨmbeu wae reta rewa.

33Amokue kua reta wɨrowia Tumpa re ramo, opa umɨamɨri mburuwicha wasu imbaepuere wae reta, jare uyapo reta jupi wae rupi, jare uyekou reta Tumpa jei umeeta iko chupe reta wae re. Amokue wae ou chupe reta yawapɨ̈ta tuicha wae reta. Erëi wɨrowia kawi reta Tumpa re ramo, Tumpa uepɨ reta chuwi.

34Amokue reta, yepe tëi jowaicho reta omombo tata tuicha wae pe, erëi okai’ä. Echa’ä Tumpa ombowe chupe reta tata jae reta wɨrowia jese ramo. Amokue reta, yepe tëi jowaicho reta uipota tëi uyuka reta kɨsepuku pe, erëi oyepe chuwi reta. Amokue reta ipɨräta’ä, erëi wɨrowia reta Tumpa re ramo, Tumpa umɨmɨräta reta. Jáeramo jae reta imbaepuerete ñeräro pe jare opa ombosi iyuwi jowaicho isɨndaro reta.

35Amokue kuña reta wɨrowia Tumpa re ramo, uecha ye jëtara umano chuwi wae, echa’ä Tumpa umbɨjekowe ye ueru chupe reta umanokue wae reta ipɨte wi ramo.

Erëi amokue wɨrowia Tumpa re wae reta tuicha uiporara jowaicho reta ipo pe jare umano reta. Jae reta ueya yawe Tumpa re wɨrowia wae, jayawe opoita tëi chuwi reta. Erëi jae reta uiporara Tumpa uikuaku mbae rewe. Echa’ä uikuaa reta jukuärái ikawieteta iko chupe reta Tumpa umbɨjekowe ye ueru reta yawe.

36Ïru wae reta wɨrowia Tumpa re jeko pewa uiporara ñenupa jare ñee kachi wae. Jae nunga wi oñono reta cadena pe, jare jae reta uiporara peresorɨru pe.

37Amokue wae reta umano uyapi reta ita pe ramo. Jare ïru wae reta umano jowaicho reta ipo pe kɨsepuku pe. Jare ïru wae reta jowaicho reta uyasɨa ikúa rupi omondoo sierra pɨpe.

Jare amokue wae reta iparawete. Jae reta jemimonderä jaeño ime wɨreko owecha ipirekue jare kapura ipirekue uñeñowa waerä pɨpe. Tuicha rupi ikuasɨ jare uiporara reta Tumpa re wɨrowia jeko pewa.

38Jeta jae reta omombo reta jëta wasu wi. Jáeramo uwata reta ipotawe rupi ɨwɨtu wasu rupi jare ɨwɨtini wasu rupi. Jare yureko reta mbae ikua pe jare ɨwɨkua tuicha wae pe. Añetete ko, ɨwɨ pewa reta, jupi’ä etei ko kua Tumpa re wɨrowia wae reta yureko waerä ipɨte pe.

39Opaete kua reta umbɨyerowia Tumpa wɨrowia reta jese ramo. Erëi jae reta opa umano onoi mbae rewe Tumpa jei umeeta iko chupe reta wae.

40Tumpa ipuereta tëi umee woi chupe reta. Erëi jae uipota yande reta wi yayekou waerä jese päwe rewe jae reta ndiwe. Echa’ä jokuaño jae Tumpa ipɨayemɨngeta uipota opa uyapo waerä wae.