1Jokua ara etei Jesús oë oo tëta wi jare oo uwapɨ ɨpa wasu jembeɨ pe.
2Jare joko pe jetaete ye yuweru uyembatɨ reta jare ipuere oyopɨ ye reta Jesús. Jáeramo jae oo uyupi pëti chalana pe jare uwapɨ. Jare uyembatɨ wae reta uyemboɨ ɨpa wasu jembeɨ rupi.
3Jayawe ɨ jembeɨ seri wi Jesús omboe reta jeta mbaembae umbɨjaanga rewe. Jei chupe reta kuärái: “Pëti kuimbae oo umaetɨ waerä.
4Jare umɨái temitɨ yawe, amokue oa tape raɨ rupi. Jayawe yuweru wɨra reta opa jou,” jei chupe reta.
5“Ïru temitɨ oa itapɨte rupi mbowɨño ɨwɨ wɨreko wae re. Kua reta ɨmambae jeñɨ, jeta’ä ɨwɨ chupe ramo.
6Erëi jaɨkue rupi warasɨ jasɨ yawe, opa ipiru japo kɨpe’ä iko ramo,” jei.
7“Ïru temitɨ oa ñurätipɨte pe. Jare ñuräti ukuakuaa ma yawe, opa umbuputupa temitɨ,” jei.
8“Erëi ïru temitɨ oa ɨwɨkawi pe. Jokua reta jeñɨ kawi, ukuakuaa, jare ía. Amokue jetaete ye ía, jare ïru reta jeta katu ía, jare ïru reta mbowɨño ía.” Jukuärái Jesús jei chupe reta umbɨjaanga rewe.
9Jare jei wi chupe reta: “Ipotawe kía uipota uikuaa kawi wae, tuyapɨsaka kua chiñee re,” jei chupe reta.
Maera Jesús oporomboe umbɨjaanga rewe(Marcos 4.10-12; Lucas 8.9-10)10Jayawe Jesús jemimboe reta yuweru upɨrandu chupe: “¿Maera pa nemboe reta nembɨjaanga rewe?” jei reta chupe.
11Jayawe Jesús jei chupe reta: “Tumpa imbaepuere mburuwicha wasu pewa umbɨpɨ ma uyekuaa kua ɨwɨ pe. Jare jokua re ko che amɨmbeu aï,” jei. “Tenonde yawe Tumpa uikuaaka’ä kía pe awe kua mbaembae rewa. Erëi añawe uñemee ma pewe pikuaa kawi waerä. Erëi ïru wae reta pe uñemee’ä uikuaa waerä.
12Echa’ä ime yawe kía uyapɨsaka kawi jare wɨrowia chiñee re wae, uñemɨïruta chupe iyarakuaa. Jae iyarakuaa katuta ko. Erëi ime yawe kía uipota’ä uyapɨsaka añetete re wae, jokua jae uikuaa tëi michi mii yepe chiñee wae, jokuawe uñepɨ̈rota chuwi,” jei chupe reta.
13“Jare jae reta uipota’ä uikuaa añetete rewe ramo, jokua jeko pewa che amɨngeta reta ambɨjaanga rewe. Jukuärái uechata tëi reta che mbaembae ayapo wae jare uyanduta tëi reta chiñee, erëi ndaraúi uikuaa kawi reta,” jei.
14“Añetete, uyeyapo ma chupe reta kërái arakae Tumpa iñee umɨmbeu wae Isaías jei wae rupi. Echa’ä arakaete rupi jae jei jokua nunga reta rewa kuärái:
“Tumpa jei: ‘Uyanduta tëi reta chiñee, erëi uikuaata’ä etei reta.
Uechata tëi reta che mbaembae ayapo wae, erëi ndarau uikuaa kawi reta.
15Echa’ä jae reta ipɨatäta uyeyapo chekotɨ.
Iyapɨsa oyopɨ reta awɨye waerä uyandu chiñee.
Jare usapɨmi reta awɨye waerä uecha mbaembae ayapo wae.
Erëi jae reta moná uyandu chiñee yawe jare uecha reta ayapo wae yawe, ipɨa rewe uikuaa kawita reta jare uyerowata reta chekotɨ che aepɨ reta waerä,’ jei Tumpa.”
Jukuärái jei Isaías,” jei Jesús chupe reta.
16“Erëi pe cheremimboerä piko wae reta, piyekouete peï, echa’ä pikuaa kawi peï kua pecha wae re jare piyandu wae re,” jei chupe reta.
17“Che tae pewe añetete wae, ime iko jeta Tumpa iñee arakae umɨmbeu wae reta jare kuimbae jupi wae reta uipotaete tëi uecha mbaembae pe reta pecha peï wae, jare uipotaete tëi uyandu reta mbaembae pe reta piyandu peï wae. Erëitu ipuere’ä uecha reta jare uyandu’ä reta wi,” jei Jesús jemimboe reta pe.
Jesús umɨesäka kuimbae umaetɨ wae rewa(Marcos 4.13-20; Lucas 8.11-15)18“Jayawe piyapɨsaka kawi mii chiñee re amɨesäka pewe rambuewe jokua kuimbae umaetɨ wae rewa,” jei chupe reta.
19“Añawe rupi uyemɨmbeu oï ñee kërái kía ipuere waerä oï Tumpa ndiwe, Tumpa oï ma yawe opaete wae imburuwicha wasurä jaeño mái pewa. Jare kía kua ñee uyandu yawe, erëi uikuaa kawi’ä yawe jokua uyandu wae, jayawe ou Añawasu jare opa umɨakañɨka Tumpa iñee wi. Jokua re ko umbɨjaanga yandewe tape raɨ rupi oa temitɨ wae,” jei chupe reta.
20“Jae nunga wi amokue temitɨ oa itapɨte rupi mbowɨño ɨwɨ wɨreko wae re,” jei. “Kua uyembɨjaanga oï ïru wae Tumpa iñee uyandu wae re. Kua nunga jaeramo uyandu yawe, jupiwoiño uyapɨsaka jese uyerowia rewe,” jei.
21“Erëi Tumpa iñee uyembɨjapo kawi’ä ipɨa pe ramo, ɨmambae ikueri. Yembɨawái ou chupe yawe, jare ïru wae reta uyapo ikawi mbae wae chupe yawe Tumpa iñee re wɨrowia jeko pewa, jayawe jupiwoiño opia Tumpa jape wi,” jei chupe reta.
22“Jae nunga wi amokue temitɨ oa ñurätipɨte pe. Kua uyembɨjaanga oï ïru wae Tumpa iñee uyandu wae re,” jei. “Kua nunga uyandu Tumpa iñee, erëi umbɨpɨ uyembɨpɨa’ä mbaembae ɨwɨ pewa reño. Jare uyembɨtawɨ, echa’ä uipota ikokatu ramo. Jare opaete kua mbaembae umɨakañɨka Tumpa iñee wi. Jáeramo ndarau uyekuaa jese Tumpa jeko ikawi wae,” jei chupe reta.
23“Erëi amokue temitɨ oa ɨwɨkawi pe. Kua ɨwɨ ikawi wae uyembɨjaanga oï kía Tumpa iñee uyandu wae jare uepitɨ kawi oï wae re,” jei. “Jare Tumpa iñee uyembɨjapo kawi oï ipɨa pe ramo, uyekuaa jese Tumpa jeko ikawi wae. Amokue reta re uyekuaa kawi Tumpa jeko ikawi wae. Ïru wae reta re uyekuaa kawiete, jare ïru wae reta re uyekuaa kawiete ye,” jei.
“Jukuärái ko ambɨjaanga rewe jae pewe wae,” jei Jesús jemimboe reta pe.
Jesús umbɨjaanga trigo jare kapii trigo echa wae re24Jesús uyemɨngeta ye umbɨjaanga rewe uyembatɨ wae reta pe. Jei chupe reta: “Tumpa oï ma yawe opaete wae imburuwicha wasurä jaeño mái pewa, umbɨsɨrɨta kía kía jae imaerä iko wae reta ïru wae reta ipɨte wi. Yambɨjaanga. Pëti kuimbae oñotɨka iko pe trigo ikawi wae,” jei.
25“Erëi pɨ̈tu yawe, opaete wae oke yureko rambuewe, jokua kuimbae jowaicho ou oñotɨ trigo ipɨte rupi kapii ikawi mbae wae trigo echa wae. Jare opa oñotɨ yawe, oo ye,” jei.
26“Jayawe trigo ukuakuaa jare ía. Erëi ukuakuaa wi jokua kapii trigo echa wae trigo ipɨte rupi,” jei.
27“Jáeramo jokua kuimbae ipione reta yuweru jei chupe: ‘Karái, ¿ñañotɨ'ä yerá temitɨ ikawi wae ndeko pe? Erëi añawe koo pe ukuakuaa oï wi kapii ikawi mbae wae. ¿Kía wi ra oë oï jokua?’ jei reta,” jei.
28“Jayawe karái jei chupe reta: ‘Cherowaicho ko aipo ou oñotɨ wɨari,’ jei.
“Jayawe ipione reta upɨrandu chupe: “¿Ndipota pa ndoo nomondoro waerä jokua kapii?’ jei reta.
29“Erëi karái jei chupe reta: ‘Awɨye pemondoro. Echa’ä pemondoro yawe kapii, aramoi pemondorota peï wi jokua trigo ikawi wae jokua kapii ndiwe,’ jei.
30‘Tukuakuaa päwe mokui rewe trigo yaipoo rewa. Jare yaipoo yawe, jayawe ramo jaeta uipoo wae reta pe, ‘Pembatɨ rani kapii jare piyokua peapɨ waerä. Erëi pembatɨ trigo o pe yambɨru yaupi waerä,’ jaeta chupe reta kuri,’ jei koo iya.” Jukuärái Jesús jei chupe reta.
Jesús umbɨjaanga mostaza jäɨkue re(Marcos 4.30-32; Lucas 13.18-19)31Jayawe Jesús omboe ye umbɨjaanga rewe uyembatɨ wae reta. Jei chupe reta: “Yandepuere yambɨjaanga kërái Tumpa imbaepuere mburuwicha wasu pewa jekuaeño ukuakuaa oo oï. Jae ko pëti mostaza jäɨkue raɨ mii kuimbae oñotɨ iko pe wae rami,” jei.
32“Echa’ä jokua jäɨkue michi raɨete ko opaete ïru temitɨ reta wi. Erëi oñotɨ ma yawe, jare ukuakuaa ma yawe, tuichaete uyeyapo opaete ïru temitɨ reta koo pewa wi. Uyeyapo ko pëti ɨwɨra. Jare wɨra reta ipuere uyapo jaitɨrä jäka rupi,” jei chupe reta.
Jesús uyapo yembɨjaanga levadura re(Lucas 13.20-21)33Jare Jesús uyemɨngeta ye umbɨjaanga rewe uyembatɨ wae reta pe. Jei chupe reta: “Jae nunga wi yandepuere yambɨjaanga ye kërái Tumpa imbaepuere mburuwicha wasu pewa jekuaeño uyekuaa oo oï. Jae ko levadura kuña umbɨyea jeta katu harina ndiwe wae rami,” jei. “Echa’ä kuña opa ma masa omona kawi yawe, levadura opa ma uyembɨyea kawi opaete masa rupi,” jei chupe reta.
Maera Jesús oporomboe umbɨjaanga rewe(Marcos 4.33-34)34Jukuärái ko Jesús jei jeta mbaembae umbɨjaanga rewe uyembatɨ wae reta pe. Mbae nunga ñee awe jei’ä umbɨjaanga mbae rewe.
35Jukuärái uyapo opa uyeyapo waerä Tumpa iñee arakae umɨmbeu wae jei wae rupi. Echa’ä jae umɨmbeu Upuruepɨ wae uyapota iko wae rewa kuärái:
“Che ayemɨngetata ambɨjaanga rewe.
Aikuaakata chupe reta mbaembae ɨwɨ uyembɨpɨ wiwe uyekuaa mbae wae.”
Jukuärái jei.
Trigo jare kapii ikawi mbae wae re uyembɨjaanga wae36Jayawe Jesús usɨrɨ uyembatɨ wae reta wi, jare uike o pe. Jare jemimboe reta yuweru ikotɨ jare jei reta chupe: “Nemɨmbeu orewe nembɨjaanga rewe jokua koo pe kapii trigo echa oï wae rewa. Erëi ore nduepitɨ kawi’ä. Ikuaaka mii orewe mbae ra ko uipota jei,” jei reta.
37“Jaikó,” jei Jesús. “Jokua temitɨ ikawi wae oñotɨka wae uyembɨjaanga oï che kuimbaerä ayeyapo wae re,” jei.
38“Jare jokua koo uyembɨjaanga oï opaete ɨwɨ re. Jare trigo ikawi wae uyembɨjaanga oï kía reta ikota Tumpa ndiwe wae re, Tumpa oï ma yawe opaete wae imburuwicha wasurä jaeño mái pewa. Jae reta ko Tumpa taɨ reta. Jare kapii ikawi mbae wae uyembɨjaanga oï jokua uyeyokui Añawasu pe wae reta re. Jae reta ko jae Añawasu taɨ reta.
39Jare koo iya jowaicho kapii oñotɨ wae uyembɨjaanga oï Añawasu re etei. Jare mbaepoo uyembɨjaanga oï ara taɨkuewa re. Jare umbaepoo wae reta uyembɨjaanga oï araɨwa reta re,” jei chupe reta.
40“Jayawe pemandúa peï jokua che jae pewe wae re. Opa ma uipoo reta yawe, umbatɨ jare opa uapɨ reta tata pe jokua kapii ikawi mbae wae. Jukuärái rami ko uasata oï wi ara taɨkuewa pe,” jei.
41“Echa’ä che kuimbaerä ayeyapo wae ambouta chearaɨwa reta umbɨsɨrɨ waerä cheré wɨrowia wae reta ipɨte wi opaete kía japicha pe uyawɨka Tumpa kotɨ wae reta jare ikawi mbae wae uyapo wae reta,” jei.
42“Jare joko wi araɨwa reta omombota tata wasu pe kiape uyaota tëi reta jare jäi umbɨkɨrɨrɨuta reta ikuasɨ katuete ñonoï ramo,” jei.
43“Jare jayawe ramo yandeRu Tumpa oïta opaete wae imburuwicha wasurä jaeño mái pewa. Jare jayawe ramo jae imbaepuere jembipete ye wae uyekuaata jokua jupi wae reta re,” jei. “Uipota uikuaa kawi wae, tuyapɨsaka kawi kua chiñee re,” jei Jesús jemimboe reta pe.
Mbae ikawiete wae uñeñotɨ oï ɨwɨ pe wae rewa44Jare Jesús jei wi chupe reta: “Jae nunga wi kía onoi yawe Tumpa imburuwicha wasurä, jokua ikawieteta ko ipotawe ïru mbaembae wi. Jae ko mbae ikawiete wae jare jepɨete wae kía arakaete oñotɨ ɨwɨ pe wae rami,” jei. “Jare kía uwäe chupe yawe, jupiwoiño oñotɨ ye awɨye waerä ïru wae uecha. Jayawe uyerowia rewe oo owaka opaete imbaembae korepotirä owa waerä iyupe jokua ɨwɨ. Jare jukuärái jokua mbae jepɨete wae ikota jae imaerä,” jei chupe reta.
Ita ipöraete wae rewa45-46“Jae nunga wi yandepuere yambɨjaanga pëti kuimbae ita ipöra wae owaka wae re. Jae oo ueka kía ita ipöra wae reta ime onoi wae owa waerä chuwi jare owaka yuapɨ ye waerä iyupe. Jare uwäe yawe pëti ita ipöraete ye wae jare jepɨete wae, uipota onoi imaerä. Jáeramo oo owaka opaete imbaembae korepotirä owa waerä iyupe. Jukuäraiete wi ko kía onoi yawe Tumpa imburuwicha wasurä, jokua ikawiete ye ko ipotawe ïru mbaembae wi,” jei chupe reta.
Jesús umbɨjaanga pɨsa omboa pira wae re47“Jae nunga wi Tumpa oï ma yawe opaete wae imburuwicha wasurä jaeño mái pewa, jae oñono teeta kía kía jae imaerä iko wae reta ïru wae reta ipɨte wi. Yambɨjaanga. Pira uipɨsɨ wae reta omombo pɨsa ɨ wasu pe jare uipɨsɨ reta jeta opa yea yea pira reta,” jei.
48“Jare pɨsa tɨnee ma yawe, umɨata reta ɨ wasu jembeɨ pe. Jayawe jae reta uwapɨ joko pe jare umbɨru pira tuicha kawi wae reta urupuku pe, jare pira ikawi’ä yau waerä wae reta opa omombo,” jei.
49“Jare jukuärái rami ko wi uyeyapota oï ara taɨkuewa pe. Echa’ä jokua ara yuweruta araɨwa reta umbɨsɨrɨ waerä mbae ikawi mbae wae uyapo wae reta jupi wae reta ipɨte wi,” jei.
50“Jare joko wi omombota reta tata wasu pe kiape uyaota tëi reta jare jäi umbɨkɨrɨrɨuta reta ikuasɨ katuete ñonoï ramo,” jei chupe reta.
Jesús umbɨjaanga mbaembae ipɨau wae jare indechi wae re51Jayawe Jesús upɨrandu jemimboe reta pe: “¿Opaete kua mbaembae reta pepitɨ kawi ma pa peï?” jei chupe reta.
“Nduepitɨ kawi ma, oreYa,” jei reta.
52Jayawe Jesús jei wi chupe reta: “Jayawe aipota wi pikuaa kawi waerä ïru mbae. Ime yawe kía ɨma ma uyemboe Tumpa iñee re wae, jare uyemboe ma wi kërái onoi waerä Tumpa imburuwicha wasurä wae, jae ko pëti tëta iya rami. Echa’ä tëta iya ime joo pe onoi mbaembae ikawi wae upi oï wae – jae ko mbaembae ipɨau wae jare indechi wae. Jare mokui rewe re ipuere uyekou.” Jukuärái jei Jesús jemimboe reta pe.
Jesús jëtáɨwa reta wɨrowia’ä jese(Marcos 6.1-6)53Jayawe Jesús opa ma jei yawe kua umbɨjaanga rewe, oo ye joko wi.
54Jare oo jëtara reta kotɨ, tëta wasu Nazaret jee wae pe. Jare oo uwäe yawe joko pe, oporomboe tupao pe. Jare uyapɨsaka jese wae reta ipɨakañɨ jare jei reta iyupe: “¿Kiape ra oo uyemboe kua kuimbae iyarakuaa katu waerä? ¿Kërái ra ipuere uyapo mbaembae kiawe ipuere’ä uyapo wae?” jei reta.
55“¿Jae’ä yerá carpintero taɨ jare María imembɨrae? ¿Jae’ä yerá Jacobo, José, Simón, jare Judas tɨkeɨ?
56Jare opaete jindɨ reta wi yureko yandepɨte rupi. Kua pochɨ ñaneïru tëi ko. ¿Kërái ra jae ime onoi arakuaa jare mbaepuere?” jei reta iyupe.
57Jáeramo jae reta uyembɨarasɨ jare wɨrɨ̈ro reta Jesús.
Jayawe Jesús jei chupe reta: “Pëti kuimbae Tumpa iñee umɨmbeu wae ikotɨ̈a oï yawe, jeta wae reta umae kawi jese jare uyapɨsaka reta jese,” jei. “Erëi jëta pe oï yawe jëtáɨwa reta jare jëtara reta ipɨte pe, uyapɨsaka’ä reta jese,” jei chupe reta.
58Jayawe wɨrowia’ä reta Jesús re jeko pewa, Jesús uyapo’ä joko pe jeta mbaembae Tumpa imbaepuere pe.
Who We AreWhat We EelieveWhat We Do
2025 by iamachristian.org,Inc All rights reserved.
